Milletlerarası Bağlantılar ve Diplomasi Merkezi’nin (MİD), Memleketler arası İstanbul Buluşmaları kapsamındaki birinci aktifliğinin konuğu Libya Devlet Yüksek Kurulu Lideri Halid el-Mişri oldu. İstanbul’da gazetecilerle bir ortaya gelen Mişri, Libya’daki durumun kendileri açısından tüm dünyada anlaşılmasının değerli olduğunu belirterek Sputnik’e özel değerlendirmelerde de bulundu.
‘Atatürk de Libya’nın çeşitli bölgelerinde cephelerde savaşmıştı’
Türkiye ve Libya ülkeleri içindeki kardeşlik bağının öncelikli olarak İslam bağına dayandığının altını çizen Mişri, “aynı vakitte de ortak bir tarih ve ortak bir geçmişleri var. Farklı alanlarda ortak çıkarlar da ayrıyeten bu kardeşlik bağını pekiştiriyor” halinde konuşarak şu açıklamalarda bulundu:
“Türkiye Cumhuriyeti kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, Libya’nın Trablusgarp kentinde bulunmuştu. Orada da Libya’ya direkt akın başlamadan evvel müdahalede bulunup, Libya’nın çeşitli bölgelerinde cephelerde savaşmıştı. sonrasındasındasında da alışılmış iki ülke içindeki bağlantılar de devam etti. Kıbrıs sorunu gündem olduğunda Libya Devleti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin varlığını kabul eden birinci ülkelerden biri olmuştu.”
‘Akdeniz, Libya ve Türkiye içinde imzalanan mutabakatla müdafaa altına alınmıştı’
27 Kasım 2019 tarihinde Libya ve Türkiye içinde imzalanan, iki ülkenin de Akdeniz’deki doğal kaynaklardan hak talep edebileceklerini belirten Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Sonlandırılması Muahedesi’nı hatırlatan Mişri, “Yunanistan, Mısır ve İsrail; Türkiye’nin Akdeniz’deki doğalgaz kaynaklarında hakkı olmadığını gündeme getirerek, Türkiye’yi buradan ekarte etmeye çalıştığında, bu alan Libya ve Türkiye içinde imzalanan mutabakatla müdafaa altına alınmıştı. Bu mutabakat evvela, iki ülkenin de doğalgazda bulunan hakkını korumakla birlikte, ayrıyeten iki devlete karşı kurulan komploya karşı da inanç oluşturdu” dedi.
‘Türkiye’nin Libya’da bulunması yasaldır’
4 Nisan 2019’dan bu yana Libya’nın yanında duran birinci ve hatta neredeyse tek devletin Türkiye olduğunu söyleyen Mişri, Türkiye’nin Libya’da eğitim ve takviye emeliyle bulunduğuna vurgu yaparak “Tabii Türkiye’nin burada dayanağı, Hafter güçlerinin ve paralı askerlerin Trablus’u ele geçirmesine pürüz oldu. Libya’da bulunan Türk askeri ve güçleri milletlerarası mutabakatlarla çelişkisi bulunmayan, büsbütün yasal ve yasal biçimde oldu” açıklamasında bulundu.
‘Fransa ve Mısır olmak üzere, Hafter’i destekleyen ülkeler, Türk güçlerini işgalci olarak göstermeye çalışıyor’
Mişri konuşmasına “Hukuken uygun bir biçimde ülkemize ‘kapıyı çalarak’ gelen Türk askerleri ile, paralı askerlerini mutabakat bulunmaksızın ‘damdan atlayarak’ getirenleri bir tutmak mutlakla kabul etmediğimiz bir şeydir. Başta Fransa ve Mısır olmak üzere, vaktinde Hafter’i destekleyen ülkeler, yurtharicinden gelen öteki güçler ile Türk güçlerini bir tutmaya ve işgalci olarak göstermeye çalışıyor. meğer birisi türel biçimde ülkemizdeyken oburu büsbütün paralı asker olarak gelip zorla Libya’da faaliyetler sürdürmeye çalışan işgalcilerdir” diye devam etti.
Fransa bu politikayı niye izliyor?
Mişri, Fransa’nın izlediği siyasetin arkasındaki motivasyonun ne olduğuna ait soruya da karşılık verdi:
“Özellikle Total Petrol şirketi’nin, Doğu Akdeniz’deki petrol rezervlerini sahibine -Türkiye ve Libya’ya- vermek istemediğini söyleyen Mişri, “Bu niçinle en büyük ziyanı onlar almış durumdalar. Ama biz bütün bu komploların farkındayız ve asla başarılı olamayacaklar. İnanıyorum ki Türkiye ve Libya’nın kardeşlik bağlantıları günbegün gelişip pekişecek.”
‘Libya’nın başına Hafter’i getirmek emeliyle yeni kanunlar yapıldı’
24 Aralık’ta Libya’da yapılması planlanan başkanlık ve parlamento seçimleri hakkında da konuşan Mişri, Libya’yı ele geçiremeyen güçlerin, yeni bir yol deneyerek yanılgılı kanunlar ürettikleri ve seçim sürecini yönlendirmeye çalıştıkları savında bulundu. Mişri mevzuya ait “Bu kanunlar yalnızca, Libya’nın başına Hafter’i getirmek gayesiyle yapılmış kanunlardır. beraberinde bu kanunlar, Libya anayasasına karşıt düştüğü üzere milletlerarası mutabakatlara ve görüşmelerde alınan kararlara da terstir. Bu kanunlar mecliste oylamayla da geçmedi, oylamaya bile sunulmadı. O denli bir kanun düşünün ki rastgele bir yasal desteği olmayan ve getirilen iki düzenlemesinin de yalnızca Haftere nazaran yapıldığı bir kanun” formunda konuştu.
‘Şu anki seçim kanunuyla bir seçim yapılırsa Libya’da bir bölünme yahut bir iç savaş olabilir’
Mişri, seçimlerde üzerine anlaşılan ve her insanın benimseyebileceği kanunların olmasını istediğini belirterek şu tabirleri kullandı:
“Mısır ve Fransa bizi dünyaya ‘seçimleri engelleyen’ taraf olarak tanıtıyor. Şahıslara özel hesaplanarak yapılmış yasalar istiyorlar. meğer asıl seçim sürecine mani oluşturan, üzerine muahedenin imkansız olduğu koşulları dayatanlardır. Fransa’nın şu anki duruşunda onu destekleyen yalnızca Mısır var. Bu iki ülke, kanunlardan mahrum bir seçim süreci istiyor. İtalya, Türkiye ve ortamızda temasların olduğu biroldukca ülke; mevcut seçim kanunlarıyla seçimlerin icra edilmesini ‘kabul edilemez’ olarak nitelendiriyor. Bu ülkeler kanaatini şöyle lisana getiriyor, ‘Şu anki seçim kanunuyla bir seçim yapılırsa mevcut durumdan daha makus bir durum oluşabilir’ deniyor. Libya’da bir bölünme ya da iç savaş yaşanılacağı düşünülüyor”
‘Hafter’in oyları yüzde 10’u bile geçemeyecek’
Aralık ayında yapılacak olan seçimlerle ilgili özel olarak Sputnik’e konuşan Mişri, muhtemel seçim sonuçlarını kıymetlendirerek, “İki türlü de bir karışıklık olabileceğini göz önünde bulundurmalıyız. Ancak seçimler olması gereken üzere objektif ve hakikat biçimde olursa, Hafter’in oyları yüzde 10’u bile geçemeyecek” dedi.
‘Türkiye ile işbirliğinin en çok olduğu alan İHA’lar üzerine’
Son olarak Libya’nın savunma sanayinden bahseden Mişri, Libya’nın bu alanda epeyce uygun bir altyapıya sahip olduğunu vurgulayarak, “Libya’da savunma sanayi üzerine çalışmalar yapan resmi bir kurum var ve bu kurumun da epeyce sayıda üretim tesisi var. Ancak savaş periyodunda bu durdu. Türkiye ile işbirliğinin en epey olduğu alan ise insansız hava araçları üzerine yapılıyor” açıklamasında bulundu.
‘Atatürk de Libya’nın çeşitli bölgelerinde cephelerde savaşmıştı’
Türkiye ve Libya ülkeleri içindeki kardeşlik bağının öncelikli olarak İslam bağına dayandığının altını çizen Mişri, “aynı vakitte de ortak bir tarih ve ortak bir geçmişleri var. Farklı alanlarda ortak çıkarlar da ayrıyeten bu kardeşlik bağını pekiştiriyor” halinde konuşarak şu açıklamalarda bulundu:
“Türkiye Cumhuriyeti kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, Libya’nın Trablusgarp kentinde bulunmuştu. Orada da Libya’ya direkt akın başlamadan evvel müdahalede bulunup, Libya’nın çeşitli bölgelerinde cephelerde savaşmıştı. sonrasındasındasında da alışılmış iki ülke içindeki bağlantılar de devam etti. Kıbrıs sorunu gündem olduğunda Libya Devleti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin varlığını kabul eden birinci ülkelerden biri olmuştu.”
‘Akdeniz, Libya ve Türkiye içinde imzalanan mutabakatla müdafaa altına alınmıştı’
27 Kasım 2019 tarihinde Libya ve Türkiye içinde imzalanan, iki ülkenin de Akdeniz’deki doğal kaynaklardan hak talep edebileceklerini belirten Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Sonlandırılması Muahedesi’nı hatırlatan Mişri, “Yunanistan, Mısır ve İsrail; Türkiye’nin Akdeniz’deki doğalgaz kaynaklarında hakkı olmadığını gündeme getirerek, Türkiye’yi buradan ekarte etmeye çalıştığında, bu alan Libya ve Türkiye içinde imzalanan mutabakatla müdafaa altına alınmıştı. Bu mutabakat evvela, iki ülkenin de doğalgazda bulunan hakkını korumakla birlikte, ayrıyeten iki devlete karşı kurulan komploya karşı da inanç oluşturdu” dedi.
‘Türkiye’nin Libya’da bulunması yasaldır’
4 Nisan 2019’dan bu yana Libya’nın yanında duran birinci ve hatta neredeyse tek devletin Türkiye olduğunu söyleyen Mişri, Türkiye’nin Libya’da eğitim ve takviye emeliyle bulunduğuna vurgu yaparak “Tabii Türkiye’nin burada dayanağı, Hafter güçlerinin ve paralı askerlerin Trablus’u ele geçirmesine pürüz oldu. Libya’da bulunan Türk askeri ve güçleri milletlerarası mutabakatlarla çelişkisi bulunmayan, büsbütün yasal ve yasal biçimde oldu” açıklamasında bulundu.
‘Fransa ve Mısır olmak üzere, Hafter’i destekleyen ülkeler, Türk güçlerini işgalci olarak göstermeye çalışıyor’
Mişri konuşmasına “Hukuken uygun bir biçimde ülkemize ‘kapıyı çalarak’ gelen Türk askerleri ile, paralı askerlerini mutabakat bulunmaksızın ‘damdan atlayarak’ getirenleri bir tutmak mutlakla kabul etmediğimiz bir şeydir. Başta Fransa ve Mısır olmak üzere, vaktinde Hafter’i destekleyen ülkeler, yurtharicinden gelen öteki güçler ile Türk güçlerini bir tutmaya ve işgalci olarak göstermeye çalışıyor. meğer birisi türel biçimde ülkemizdeyken oburu büsbütün paralı asker olarak gelip zorla Libya’da faaliyetler sürdürmeye çalışan işgalcilerdir” diye devam etti.
Fransa bu politikayı niye izliyor?
Mişri, Fransa’nın izlediği siyasetin arkasındaki motivasyonun ne olduğuna ait soruya da karşılık verdi:
“Özellikle Total Petrol şirketi’nin, Doğu Akdeniz’deki petrol rezervlerini sahibine -Türkiye ve Libya’ya- vermek istemediğini söyleyen Mişri, “Bu niçinle en büyük ziyanı onlar almış durumdalar. Ama biz bütün bu komploların farkındayız ve asla başarılı olamayacaklar. İnanıyorum ki Türkiye ve Libya’nın kardeşlik bağlantıları günbegün gelişip pekişecek.”
‘Libya’nın başına Hafter’i getirmek emeliyle yeni kanunlar yapıldı’
24 Aralık’ta Libya’da yapılması planlanan başkanlık ve parlamento seçimleri hakkında da konuşan Mişri, Libya’yı ele geçiremeyen güçlerin, yeni bir yol deneyerek yanılgılı kanunlar ürettikleri ve seçim sürecini yönlendirmeye çalıştıkları savında bulundu. Mişri mevzuya ait “Bu kanunlar yalnızca, Libya’nın başına Hafter’i getirmek gayesiyle yapılmış kanunlardır. beraberinde bu kanunlar, Libya anayasasına karşıt düştüğü üzere milletlerarası mutabakatlara ve görüşmelerde alınan kararlara da terstir. Bu kanunlar mecliste oylamayla da geçmedi, oylamaya bile sunulmadı. O denli bir kanun düşünün ki rastgele bir yasal desteği olmayan ve getirilen iki düzenlemesinin de yalnızca Haftere nazaran yapıldığı bir kanun” formunda konuştu.
‘Şu anki seçim kanunuyla bir seçim yapılırsa Libya’da bir bölünme yahut bir iç savaş olabilir’
Mişri, seçimlerde üzerine anlaşılan ve her insanın benimseyebileceği kanunların olmasını istediğini belirterek şu tabirleri kullandı:
“Mısır ve Fransa bizi dünyaya ‘seçimleri engelleyen’ taraf olarak tanıtıyor. Şahıslara özel hesaplanarak yapılmış yasalar istiyorlar. meğer asıl seçim sürecine mani oluşturan, üzerine muahedenin imkansız olduğu koşulları dayatanlardır. Fransa’nın şu anki duruşunda onu destekleyen yalnızca Mısır var. Bu iki ülke, kanunlardan mahrum bir seçim süreci istiyor. İtalya, Türkiye ve ortamızda temasların olduğu biroldukca ülke; mevcut seçim kanunlarıyla seçimlerin icra edilmesini ‘kabul edilemez’ olarak nitelendiriyor. Bu ülkeler kanaatini şöyle lisana getiriyor, ‘Şu anki seçim kanunuyla bir seçim yapılırsa mevcut durumdan daha makus bir durum oluşabilir’ deniyor. Libya’da bir bölünme ya da iç savaş yaşanılacağı düşünülüyor”
‘Hafter’in oyları yüzde 10’u bile geçemeyecek’
Aralık ayında yapılacak olan seçimlerle ilgili özel olarak Sputnik’e konuşan Mişri, muhtemel seçim sonuçlarını kıymetlendirerek, “İki türlü de bir karışıklık olabileceğini göz önünde bulundurmalıyız. Ancak seçimler olması gereken üzere objektif ve hakikat biçimde olursa, Hafter’in oyları yüzde 10’u bile geçemeyecek” dedi.
‘Türkiye ile işbirliğinin en çok olduğu alan İHA’lar üzerine’
Son olarak Libya’nın savunma sanayinden bahseden Mişri, Libya’nın bu alanda epeyce uygun bir altyapıya sahip olduğunu vurgulayarak, “Libya’da savunma sanayi üzerine çalışmalar yapan resmi bir kurum var ve bu kurumun da epeyce sayıda üretim tesisi var. Ancak savaş periyodunda bu durdu. Türkiye ile işbirliğinin en epey olduğu alan ise insansız hava araçları üzerine yapılıyor” açıklamasında bulundu.