İstanbul’da yolcular hala taksi bulamamaktan, taksiciler ise kentin trafiğinden şikayet etmeye devam ediyor. Uzun vakittir İstanbul halkının gündeminde olan taksi sorunu, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin yeni planını açıklamasıyla düzey atladı. İBB Lideri İmamoğlu’nun duyurduğu yeni sistem, taksicilerin aylık net maaşının 6.622 lira olmasını, yılda 2 kere performans priminin ödenmesini, sigortayı ve tek tip giyinmeyi kapsıyor.
Bu yeni sistemin, İstanbul’da yeni taksilerin hayata geçmesiyle birlikte uygulanması öngörülüyor. 5 bin yeni taksinin İstanbul’da hizmete girmesi Ulaşım Uyum Merkezi’nde (UKOME) 10. sefer gündeme getirildi ve bir daha reddedildi. UKOME toplantısı öncesi İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Lideri Eyüp Aksu öncülüğündeki taksiciler, hareket yaptı, ‘Esnaf burada İmamoğlu nerede?’ sloganları attı.
İstanbul’da kaç taksi var?
İstanbul’da 17 bin 395 adet taksi bulunuyor. 1990 yılından beri sayısı artmayan taksiler için 3 Mayıs 1986 tarihindeki Bakanlar Konseyi sonucuna nazaran, ticari plaka verilebilmesi için sürücülük mesleğini geçim kaynağı olarak seçmiş olma kuralı mevcut. İBB, bu sonucu uygulamaya koyarak, plaka sahibini sürücü koltuğuna oturtmayı planlıyor. Kurulacak kurul mevcut plaka sahipleri denetlenecek, yeni olanların ise kaideleri sağlaması üzerine trafiğe çıkmasına müsaade verilecek.
Bu sonucun uygulamaya geçmesiyle, pay üzerinden taksi plakası sahibi olmak rafa kalkacak. Çünkü mevcut durumda taksi plakası payları bijon üzerinden 16 paya kadar çıkabiliyor. Aksu, paylı satışın engellenmesi yönelik yargıya gideceklerini de belirtti.
Taksi meblağları – bijon pay
© Fotoğraf
Pekala, İstanbul’da taksi plakası sahipliği nasıl işliyor? Sputnik, İBB Ulaşım Daire Lideri Utku Cihan ve İstanbul’da 38 yıldır plaka sahibi olan ve kendisi de taksi sürücülüğü yapan Ekrem Yüksel ile konuştu.
‘İstanbul’da taksi bir yatırım aracı, son 20 yıldır dolar yerine plakaya yatırım yapılsaydı 2-3 kat daha fazla kazanmış olacaklardı’
Cihan, İstanbul’da taksilerin uzun vakittir bir yatırım aracı olarak görüldüğünü belirterek
“Bir şeyi sınırladığınızda ve gelir getireceği vakit da bedeli artıyor. Takside değerli olan şey plaka, buna yatırım yaptığınızda ve gelir getirdiğinde pahası artıyor. Plaka sahibine aylık 10-12 bin lira gelir getiriyor. Bunun karşısında da bir mani olmadığı ya da bu vakte kadar bir uygulama olmadığı için biraz parası olup yatırım yapmak isteyenler plakaya yatırım yapmışlar. Son 20 yıldır şayet dolar yerine plakaya yatırım yapmış olsaydı beşerler 2-3 katı daha fazlaca kazanmış oluyorlar. Plaka yatırım aracı olarak dolardan bile daha fazla gelir getiriyor” sözlerini kullandı.
‘Taksi sisteminin en altında çalışan, kendi masraflarını ve hasılatını çıkarmaya çalışan sürücü, farklı davranışları gitmeye başlıyor’
Plaka sahibinin verilen hizmet ile ilgilenmediğini tabir eden Cihan, taksi plakalarının tekraren kiralandığını bu sebeple direksiyon başında olan sürücünün kendi hasılatını çıkarmak için ‘farklı davranışlara’ gittiğini şu sözlerle anlattı:
“Plaka sahibi aracıyla, hizmetle ilgilenmiyor. Yalnızca aylık gelirine bakıyor. Plaka sahipleri, İstanbul’daki birkaç şirkete emanet ediyor plakalarını. Bu şirketler kiralayıcılara kiralıyor. O kiracı diğer bir sürücü buluyor, ona kiralıyor plakayı yine. ötürüsıyla herkes bundan bir komite elde ediyor. En üstteki plaka sahibi ayda binlerce lira alıyor hiç bir şeye karışmadan, üzerinden komite alan plakayı kiralayan kişi aylık 3 bin lira gelir elde ediyor. çabucak sonrasında ikinci bir şahsa kiralanıyor, o da gelir elde ediyor. En sonda çalışan sürücü hem plaka kirasını hem araç masraflarını tıpkı vakitte ortadaki bu komitecilerin masraflarını çıkarmak zorunda. Bir de kendi hasılatını çıkarmak zorunda, SGK’sını da kendi çıkarmak zorunda. Mazot parasını, otomobil masraflarını çıkarmaya çalışıyor. Sistem bu türlü işliyor. Bu manada en altta ezilen sürücü de bu sefer farklı davranışlara gitmeye başlıyor. Zira esasen mal onun değil, orada çalışıyor, günlük bir çıkar elde etmeye çalışıyor.”
‘Her bir kişinin tek bir taksi plakası ve tek geçim kaynağının bu olması gerekir fakat alandaki durum bu türlü değil’
Bu sebeple taksiciliği bir ‘meslek’ olarak yapmadıklarının altını çizen Cihan “Aslında değiştirmeye çalıştığımız bu. Plaka rantı dediğimiz, plaka sahipliği 10 bin 553 sayılı Bakanlar Heyeti sonucunda olduğu biçimiyle uygulanması gerektiğini düşünüyoruz. aslına bakarsan Bakanlar Konseyi sonucu diyor ki, plaka sahipleri yalnızca ve yalnızca buradan geçimini sağlıyor olması gerekiyor. İstanbul’daki tüm ticari plakalar, taksi ve minibüsler, bu karara istinaden verilmiş durumda. Her bir kişinin yalnızca 1 tane taksi plakası olabilir. Tüm geçimini de buradan sağlıyor olması gerekir. Lakin alanda karşılaştığımız durumlar maalesef bu biçimde değildi” dedi.
İBB tarafınca kurulacak komitede taksi plakaları sahiplerinin diğer gelir kaynağı olup olmadığı denetim edilecek
Cihan, evvelde belediye tarafınca verilen taahhüt dokümanlarını araştırmaya başladıklarını, taksi sistemini Bakanlar Şurası sonucunın ‘özüne’ döndürmeyi amaçladıklarını tabir etti. Bunu 2 etap halinde yapmaya başladıklarını belirten Cihan, yeni alım-satım süreçlerinde SGK kayıtlarından öbür geçim kaynağı olup olmadıklarını denetim ettiklerini ve ona nazaran tahsis dokümanını verdiklerini belirtti. İkinci etapta ise bir kurul kurma kademesinde olduklarını söz eden Cihan, mevcut taksi plakalarındaki durumu araştıracaklarını tabir etti.
‘16 kişinin geçimini 1 taksiden sağlaması mümkün değil’
Bakanlar Konseyi sonucunın uygulanmaya başlamasıyla taksi plakasının pay üzerinden satışının artık mümkün olmayacağını vurgulayan Cihan, “Kanunun ruhunda ‘geçimini buradan sağlamak’ vurgusu var. 16’ya bölündüğü için söylüyorum, 16 kişinin geçimini 1 taksiden sağlaması mümkün değil. bu biçimde bir sisteme de gitmemek gerekiyor. Paylı satışlara da müsaade vermeyeceğiz. Mecburen natürel, verasetle iştigal edenler var, bununla ilgili bir şey yapmamız epey mümkün olmayacak fakat bundan daha sonra artık İstanbul’da taksi plakalarının paylı satış yapılması, paya bölünmesi mümkün olmayacak” dedi ve kurulacak komitede paylı satışlara da bakılacağını belirtti. Cihan beraberinde gereken dokümanları belediyenin vermeyeceğini ve kontrollerde cezai yaptırımları olacağını aktardı.
‘Plaka sahibinin kendisinin çalışmasını sağlamak istiyoruz’
“Biz plaka sahibinin sürücü olmasını, kendisinin çalışıyor olmasını sağlamak istiyoruz” diyen Cihan, mevcut sürücülerin koşullarını yerine getirdiği takdirde çalışmaya devam edeceklerini belirtti. Cihan, 5 bin yeni taksi sistemiyle bir ‘pilot uygulaması’ yaptıklarını asıl emelin tüm taksileri kurumsallaştırmak olduğunun altını çizdi.
‘Eyüp Aksu bize rutin olarak bunu yapıyor, taciz hatası işlemiş olanların taksicilik yapmasını engelleyen maddemize de dava açmıştı’
Aksu’nun açacağı davayı da kıymetlendiren Cihan şu tabirleri kullandı:
“Türkiye bir hukuk devleti ve isteyen istediğine dava açabilir. Eyüp Aksu da esasen bize rutin olarak dava açıyor. Eyüp Aksu’nun Bakanlar Şurası sonucuna dava açması gerekir Eyüp Aksu’nun. Paylı satış üzerinden dava açacağını söylüyor. Heyet sonucunda paylı satış diye bir şey yok. Eyüp Beyefendi geçen sene taciz kabahati işlemiş olanların taksilerde çalışamaması ile ilgili bir kontrol maddemize dava açmıştı. Fakat başarılı olamadı, biz bu davayı kazandık. Çatalca ve Silivri’deki bordo taksileri sarı taksiye dönüştürdük. Buna da dava açtı Eyüp Beyefendi fakat bunu da kaybetti.”
Taksi plakası sahibi: 12 saat için 250 lira alıyorum lakin 320 isteyen de var
İstanbul’da taksi plakası sahibi olan Ekrem Yüksel ise plaka sistemini ve taksicilerin yaşadığı külfetleri aktardı. 38 yıldır kendisinin de sürücülük yaptığını belirten Yüksel, bir sürücüsünün olduğunu ve günde 12 saat taksiyi işlettiğini anlattı. Yüksel “Ben günlük olarak 250 lira alıyorum lakin 300, 320 isteyenler de var. Masrafları da kendim karşılıyorum örneğin otogara aylık 800 lira veriyorum. Sürücüm 30 yıldır benimle çalışıyor, sigortasını da ben ödedim. Benden 1-2 sene daha sonra emekli oldu. Benim sürücüm pazar günleri de çalışmaz, istirahatli. Biz sıradan yol üzerinden vergiye tabiyiz, devlet ne kadar derse o kadar yatırıyoruz. Bir de sürücü vergisi (gdolayı fiyat vergisi) vardır. Sürücüler bu açıdan zorlanıyor, yıllık 1600 civarında bu vergi de. örneğin ben hastalandım, 2 gün için sürücüye veriyorum, bir daha bu vergi ödeniyor. Bunu da ben yatırıyorum” dedi.
‘Para değerli değil, ben konutuma parayı helaliyle getirmek isterim, ‘Allah razı olsun’u duymak her şeyden önemli’
İstanbul’da taksicilerin gelirlerinin ziyadesiyle epey olduğunu aktaran Yüksel “İş epeyce. Kimin elini gördüysem onun yanında dururum, yolcumu alırım. ‘Nereye gidiyorsun’ demem, benim nazaranvim, görevim bu. Biz bu türlü çalışıyoruz. Para değerli değil, ben konutuma parayı helaliyle getirmek isterim. ‘Allah razı olsun’u duymak her şeyden kıymetli. ‘Allah razı olsun, bir saattir taksi bekliyorum’ diyor yolcularım da” dedi ve ekledi:
‘Herkes parasını hoş kazanıyor, iş beğenip almıyorlar bile’
“Taksicinin sorunu olmaz, herkes parasını hoş kazanıyor. İş beğenip almıyorlar bile. Herkes meskenine hoş para gdolayıyor. Yolcular ‘bütün taksiciler ağlıyor’ diyor. Ben de ‘onlara bakmayın, sürücü milleti daima ağlar’ diyorum. Yolcu fazla bahşiş versin diye ağlıyorlar, resmen dilencilik üzere.”
‘Bazı taksicilerin yolcuları kandırmak için tırnakçılıktan, uydurma para vermeye türlü yolları var, yolcu seçen de bunlar’
Birtakım taksicilerin yolcuları kandırmak için bir epeyce yola başvurduğunu söyleyen Yüksel, “her meslekte makûs olan vardır” diyerek, bu taksicilerin, işlerini yanlışsız yapanları da zan altında bıraktıklarını belirtti:
“Yolcuları kandırmak için türlü yolları var. Para bozacağım mazeretiyle yolcuları bekletip başlarını karıştırıyorlar, daha sonra pazarlığa oturuyorlar. yıllardır İstanbul’un ortasındayım, insanları tanıyorum artık. daha sonra benim taksiye biniyorlar, beni de üçkağıtçı sanıyorlar. Türlü türlü yolları var yolcuları dolandırmak için. Paranın ucunu yırtar, tırnakçı deriz onlara, kolunun içine saklar. 50 lira vermişsinizdir, der ki ‘abla 5 lira verdin bana’. İnsanların gözlerini şaşırtıyorlar, bu biçimde bir cambazlık. Bu işin güya kursuna gitmişler. Düzmece para veren de fazlaca. Her meslekte makus olan vardır. Bunları yapanlar işte, yolcu seçen de onlar. Benim otomobilimde yolcu seçme işi yok. Bunları yapan hırsız, hırsızın arabası yürümez ki.”
‘5 bin taksi koyulsa da beşerler taksiye ulaşamaz, bunun çözülmesi için taksinin her durağa girebilmesi lazım’
Lakin Yüksel, İBB’nin yeni taksi sistemine olumlu bakmıyor. Kıymetli olan sorunun trafik olduğuna işaret eden Yüksel, taksicilerin her durağa girebilmesi gerektiğini savunuyor:
“Bu taksileri khalbuki da beşerler taksiye ulaşamaz. Çok fazla kitleniyor trafik. Durağa telefon ediyorlar örneğin otelden, ‘bir taksi gönder, yolcu var’ diyorlar. Çok trafik var, ulaşamıyorsunuz, bu sefer basıyorlar fırçayı. Bu fakat şöyle çözülür. Her taksinin her durağa girebilmesi lazım. örneğin Beylikdüzü’ne gittim, yolcu inince Beylikdüzü’ndeki bir durağa gidip oradan yolcu alabilmem lazım. Oradan boş gelmeyeceğim. Her köşe başı da sahiplenilmiş. Yanaşıyorsunuz Aksaray’da bir yere, çabucak bakıyorsunuz artta biri korna çalıyor. ‘Bizim buranın otomobilleri var’ diyorlar. Gitmek zorundasın, gitmesen arbede çıkacak. Değmez, tek başınasın, bir anda toplanıveriyorlar. Evvelce beri bu bu biçimde.”
‘İBB sürücü başı 6 küsür bin lira veremez, daha yolları yapamıyorlar’
Yüksel kelamlarını şöyleki sonlandırdı:
“İBB sürücü başı 6 bin küsür lira vereceğim diyor. Lakin bir takside 3 sürücü çalışacakmış. Bu paranın imkanı yok, otomobil kazanmaz ki. İBB o kadar varlıklı mi, daha yolları yapmıyorlar. Nasıl bunu yapacaklar? Bu taksiler çıksa da trafiğe bir daha beşerler taksi bulamayacak, boş iş. Herbiçimde artık taksi fazlaca ucuz, herkes taksiye biniyor. Taksiye epey binen var, o yüzden kimse taksi bulamıyor. daha sonra gündeme girdik işte, gürültü devam. İnceldiği yerden kopacak. 5 bine gereksinim yok, aslına bakarsan minibüslerden bin tane verildi şu anda.”
Bu yeni sistemin, İstanbul’da yeni taksilerin hayata geçmesiyle birlikte uygulanması öngörülüyor. 5 bin yeni taksinin İstanbul’da hizmete girmesi Ulaşım Uyum Merkezi’nde (UKOME) 10. sefer gündeme getirildi ve bir daha reddedildi. UKOME toplantısı öncesi İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Lideri Eyüp Aksu öncülüğündeki taksiciler, hareket yaptı, ‘Esnaf burada İmamoğlu nerede?’ sloganları attı.
İstanbul’da kaç taksi var?
İstanbul’da 17 bin 395 adet taksi bulunuyor. 1990 yılından beri sayısı artmayan taksiler için 3 Mayıs 1986 tarihindeki Bakanlar Konseyi sonucuna nazaran, ticari plaka verilebilmesi için sürücülük mesleğini geçim kaynağı olarak seçmiş olma kuralı mevcut. İBB, bu sonucu uygulamaya koyarak, plaka sahibini sürücü koltuğuna oturtmayı planlıyor. Kurulacak kurul mevcut plaka sahipleri denetlenecek, yeni olanların ise kaideleri sağlaması üzerine trafiğe çıkmasına müsaade verilecek.
Bu sonucun uygulamaya geçmesiyle, pay üzerinden taksi plakası sahibi olmak rafa kalkacak. Çünkü mevcut durumda taksi plakası payları bijon üzerinden 16 paya kadar çıkabiliyor. Aksu, paylı satışın engellenmesi yönelik yargıya gideceklerini de belirtti.
Taksi meblağları – bijon pay
© Fotoğraf
Pekala, İstanbul’da taksi plakası sahipliği nasıl işliyor? Sputnik, İBB Ulaşım Daire Lideri Utku Cihan ve İstanbul’da 38 yıldır plaka sahibi olan ve kendisi de taksi sürücülüğü yapan Ekrem Yüksel ile konuştu.
‘İstanbul’da taksi bir yatırım aracı, son 20 yıldır dolar yerine plakaya yatırım yapılsaydı 2-3 kat daha fazla kazanmış olacaklardı’
Cihan, İstanbul’da taksilerin uzun vakittir bir yatırım aracı olarak görüldüğünü belirterek
“Bir şeyi sınırladığınızda ve gelir getireceği vakit da bedeli artıyor. Takside değerli olan şey plaka, buna yatırım yaptığınızda ve gelir getirdiğinde pahası artıyor. Plaka sahibine aylık 10-12 bin lira gelir getiriyor. Bunun karşısında da bir mani olmadığı ya da bu vakte kadar bir uygulama olmadığı için biraz parası olup yatırım yapmak isteyenler plakaya yatırım yapmışlar. Son 20 yıldır şayet dolar yerine plakaya yatırım yapmış olsaydı beşerler 2-3 katı daha fazlaca kazanmış oluyorlar. Plaka yatırım aracı olarak dolardan bile daha fazla gelir getiriyor” sözlerini kullandı.
‘Taksi sisteminin en altında çalışan, kendi masraflarını ve hasılatını çıkarmaya çalışan sürücü, farklı davranışları gitmeye başlıyor’
Plaka sahibinin verilen hizmet ile ilgilenmediğini tabir eden Cihan, taksi plakalarının tekraren kiralandığını bu sebeple direksiyon başında olan sürücünün kendi hasılatını çıkarmak için ‘farklı davranışlara’ gittiğini şu sözlerle anlattı:
“Plaka sahibi aracıyla, hizmetle ilgilenmiyor. Yalnızca aylık gelirine bakıyor. Plaka sahipleri, İstanbul’daki birkaç şirkete emanet ediyor plakalarını. Bu şirketler kiralayıcılara kiralıyor. O kiracı diğer bir sürücü buluyor, ona kiralıyor plakayı yine. ötürüsıyla herkes bundan bir komite elde ediyor. En üstteki plaka sahibi ayda binlerce lira alıyor hiç bir şeye karışmadan, üzerinden komite alan plakayı kiralayan kişi aylık 3 bin lira gelir elde ediyor. çabucak sonrasında ikinci bir şahsa kiralanıyor, o da gelir elde ediyor. En sonda çalışan sürücü hem plaka kirasını hem araç masraflarını tıpkı vakitte ortadaki bu komitecilerin masraflarını çıkarmak zorunda. Bir de kendi hasılatını çıkarmak zorunda, SGK’sını da kendi çıkarmak zorunda. Mazot parasını, otomobil masraflarını çıkarmaya çalışıyor. Sistem bu türlü işliyor. Bu manada en altta ezilen sürücü de bu sefer farklı davranışlara gitmeye başlıyor. Zira esasen mal onun değil, orada çalışıyor, günlük bir çıkar elde etmeye çalışıyor.”
‘Her bir kişinin tek bir taksi plakası ve tek geçim kaynağının bu olması gerekir fakat alandaki durum bu türlü değil’
Bu sebeple taksiciliği bir ‘meslek’ olarak yapmadıklarının altını çizen Cihan “Aslında değiştirmeye çalıştığımız bu. Plaka rantı dediğimiz, plaka sahipliği 10 bin 553 sayılı Bakanlar Heyeti sonucunda olduğu biçimiyle uygulanması gerektiğini düşünüyoruz. aslına bakarsan Bakanlar Konseyi sonucu diyor ki, plaka sahipleri yalnızca ve yalnızca buradan geçimini sağlıyor olması gerekiyor. İstanbul’daki tüm ticari plakalar, taksi ve minibüsler, bu karara istinaden verilmiş durumda. Her bir kişinin yalnızca 1 tane taksi plakası olabilir. Tüm geçimini de buradan sağlıyor olması gerekir. Lakin alanda karşılaştığımız durumlar maalesef bu biçimde değildi” dedi.
İBB tarafınca kurulacak komitede taksi plakaları sahiplerinin diğer gelir kaynağı olup olmadığı denetim edilecek
Cihan, evvelde belediye tarafınca verilen taahhüt dokümanlarını araştırmaya başladıklarını, taksi sistemini Bakanlar Şurası sonucunın ‘özüne’ döndürmeyi amaçladıklarını tabir etti. Bunu 2 etap halinde yapmaya başladıklarını belirten Cihan, yeni alım-satım süreçlerinde SGK kayıtlarından öbür geçim kaynağı olup olmadıklarını denetim ettiklerini ve ona nazaran tahsis dokümanını verdiklerini belirtti. İkinci etapta ise bir kurul kurma kademesinde olduklarını söz eden Cihan, mevcut taksi plakalarındaki durumu araştıracaklarını tabir etti.
‘16 kişinin geçimini 1 taksiden sağlaması mümkün değil’
Bakanlar Konseyi sonucunın uygulanmaya başlamasıyla taksi plakasının pay üzerinden satışının artık mümkün olmayacağını vurgulayan Cihan, “Kanunun ruhunda ‘geçimini buradan sağlamak’ vurgusu var. 16’ya bölündüğü için söylüyorum, 16 kişinin geçimini 1 taksiden sağlaması mümkün değil. bu biçimde bir sisteme de gitmemek gerekiyor. Paylı satışlara da müsaade vermeyeceğiz. Mecburen natürel, verasetle iştigal edenler var, bununla ilgili bir şey yapmamız epey mümkün olmayacak fakat bundan daha sonra artık İstanbul’da taksi plakalarının paylı satış yapılması, paya bölünmesi mümkün olmayacak” dedi ve kurulacak komitede paylı satışlara da bakılacağını belirtti. Cihan beraberinde gereken dokümanları belediyenin vermeyeceğini ve kontrollerde cezai yaptırımları olacağını aktardı.
‘Plaka sahibinin kendisinin çalışmasını sağlamak istiyoruz’
“Biz plaka sahibinin sürücü olmasını, kendisinin çalışıyor olmasını sağlamak istiyoruz” diyen Cihan, mevcut sürücülerin koşullarını yerine getirdiği takdirde çalışmaya devam edeceklerini belirtti. Cihan, 5 bin yeni taksi sistemiyle bir ‘pilot uygulaması’ yaptıklarını asıl emelin tüm taksileri kurumsallaştırmak olduğunun altını çizdi.
‘Eyüp Aksu bize rutin olarak bunu yapıyor, taciz hatası işlemiş olanların taksicilik yapmasını engelleyen maddemize de dava açmıştı’
Aksu’nun açacağı davayı da kıymetlendiren Cihan şu tabirleri kullandı:
“Türkiye bir hukuk devleti ve isteyen istediğine dava açabilir. Eyüp Aksu da esasen bize rutin olarak dava açıyor. Eyüp Aksu’nun Bakanlar Şurası sonucuna dava açması gerekir Eyüp Aksu’nun. Paylı satış üzerinden dava açacağını söylüyor. Heyet sonucunda paylı satış diye bir şey yok. Eyüp Beyefendi geçen sene taciz kabahati işlemiş olanların taksilerde çalışamaması ile ilgili bir kontrol maddemize dava açmıştı. Fakat başarılı olamadı, biz bu davayı kazandık. Çatalca ve Silivri’deki bordo taksileri sarı taksiye dönüştürdük. Buna da dava açtı Eyüp Beyefendi fakat bunu da kaybetti.”
Taksi plakası sahibi: 12 saat için 250 lira alıyorum lakin 320 isteyen de var
İstanbul’da taksi plakası sahibi olan Ekrem Yüksel ise plaka sistemini ve taksicilerin yaşadığı külfetleri aktardı. 38 yıldır kendisinin de sürücülük yaptığını belirten Yüksel, bir sürücüsünün olduğunu ve günde 12 saat taksiyi işlettiğini anlattı. Yüksel “Ben günlük olarak 250 lira alıyorum lakin 300, 320 isteyenler de var. Masrafları da kendim karşılıyorum örneğin otogara aylık 800 lira veriyorum. Sürücüm 30 yıldır benimle çalışıyor, sigortasını da ben ödedim. Benden 1-2 sene daha sonra emekli oldu. Benim sürücüm pazar günleri de çalışmaz, istirahatli. Biz sıradan yol üzerinden vergiye tabiyiz, devlet ne kadar derse o kadar yatırıyoruz. Bir de sürücü vergisi (gdolayı fiyat vergisi) vardır. Sürücüler bu açıdan zorlanıyor, yıllık 1600 civarında bu vergi de. örneğin ben hastalandım, 2 gün için sürücüye veriyorum, bir daha bu vergi ödeniyor. Bunu da ben yatırıyorum” dedi.
‘Para değerli değil, ben konutuma parayı helaliyle getirmek isterim, ‘Allah razı olsun’u duymak her şeyden önemli’
İstanbul’da taksicilerin gelirlerinin ziyadesiyle epey olduğunu aktaran Yüksel “İş epeyce. Kimin elini gördüysem onun yanında dururum, yolcumu alırım. ‘Nereye gidiyorsun’ demem, benim nazaranvim, görevim bu. Biz bu türlü çalışıyoruz. Para değerli değil, ben konutuma parayı helaliyle getirmek isterim. ‘Allah razı olsun’u duymak her şeyden kıymetli. ‘Allah razı olsun, bir saattir taksi bekliyorum’ diyor yolcularım da” dedi ve ekledi:
‘Herkes parasını hoş kazanıyor, iş beğenip almıyorlar bile’
“Taksicinin sorunu olmaz, herkes parasını hoş kazanıyor. İş beğenip almıyorlar bile. Herkes meskenine hoş para gdolayıyor. Yolcular ‘bütün taksiciler ağlıyor’ diyor. Ben de ‘onlara bakmayın, sürücü milleti daima ağlar’ diyorum. Yolcu fazla bahşiş versin diye ağlıyorlar, resmen dilencilik üzere.”
‘Bazı taksicilerin yolcuları kandırmak için tırnakçılıktan, uydurma para vermeye türlü yolları var, yolcu seçen de bunlar’
Birtakım taksicilerin yolcuları kandırmak için bir epeyce yola başvurduğunu söyleyen Yüksel, “her meslekte makûs olan vardır” diyerek, bu taksicilerin, işlerini yanlışsız yapanları da zan altında bıraktıklarını belirtti:
“Yolcuları kandırmak için türlü yolları var. Para bozacağım mazeretiyle yolcuları bekletip başlarını karıştırıyorlar, daha sonra pazarlığa oturuyorlar. yıllardır İstanbul’un ortasındayım, insanları tanıyorum artık. daha sonra benim taksiye biniyorlar, beni de üçkağıtçı sanıyorlar. Türlü türlü yolları var yolcuları dolandırmak için. Paranın ucunu yırtar, tırnakçı deriz onlara, kolunun içine saklar. 50 lira vermişsinizdir, der ki ‘abla 5 lira verdin bana’. İnsanların gözlerini şaşırtıyorlar, bu biçimde bir cambazlık. Bu işin güya kursuna gitmişler. Düzmece para veren de fazlaca. Her meslekte makus olan vardır. Bunları yapanlar işte, yolcu seçen de onlar. Benim otomobilimde yolcu seçme işi yok. Bunları yapan hırsız, hırsızın arabası yürümez ki.”
‘5 bin taksi koyulsa da beşerler taksiye ulaşamaz, bunun çözülmesi için taksinin her durağa girebilmesi lazım’
Lakin Yüksel, İBB’nin yeni taksi sistemine olumlu bakmıyor. Kıymetli olan sorunun trafik olduğuna işaret eden Yüksel, taksicilerin her durağa girebilmesi gerektiğini savunuyor:
“Bu taksileri khalbuki da beşerler taksiye ulaşamaz. Çok fazla kitleniyor trafik. Durağa telefon ediyorlar örneğin otelden, ‘bir taksi gönder, yolcu var’ diyorlar. Çok trafik var, ulaşamıyorsunuz, bu sefer basıyorlar fırçayı. Bu fakat şöyle çözülür. Her taksinin her durağa girebilmesi lazım. örneğin Beylikdüzü’ne gittim, yolcu inince Beylikdüzü’ndeki bir durağa gidip oradan yolcu alabilmem lazım. Oradan boş gelmeyeceğim. Her köşe başı da sahiplenilmiş. Yanaşıyorsunuz Aksaray’da bir yere, çabucak bakıyorsunuz artta biri korna çalıyor. ‘Bizim buranın otomobilleri var’ diyorlar. Gitmek zorundasın, gitmesen arbede çıkacak. Değmez, tek başınasın, bir anda toplanıveriyorlar. Evvelce beri bu bu biçimde.”
‘İBB sürücü başı 6 küsür bin lira veremez, daha yolları yapamıyorlar’
Yüksel kelamlarını şöyleki sonlandırdı:
“İBB sürücü başı 6 bin küsür lira vereceğim diyor. Lakin bir takside 3 sürücü çalışacakmış. Bu paranın imkanı yok, otomobil kazanmaz ki. İBB o kadar varlıklı mi, daha yolları yapmıyorlar. Nasıl bunu yapacaklar? Bu taksiler çıksa da trafiğe bir daha beşerler taksi bulamayacak, boş iş. Herbiçimde artık taksi fazlaca ucuz, herkes taksiye biniyor. Taksiye epey binen var, o yüzden kimse taksi bulamıyor. daha sonra gündeme girdik işte, gürültü devam. İnceldiği yerden kopacak. 5 bine gereksinim yok, aslına bakarsan minibüslerden bin tane verildi şu anda.”