Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Güney Afrika’nın 24 Kasım’da bildirdiği yeni varyantı, 26 Kasım’da yaptığı toplantıyla korku verici varyant (VOC) olarak sınıflandırmış ve “omicron” olarak isimlendirmişti. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK), yaşanan gelişmeler üzerine değerlendirmelerini paylaştı.
‘4 kıtada saptandı’
KLİMİK’in açıklamasında, “Omicron varyantının nerede ortaya çıktığı çabucak hemen bilinmemektedir. Botswana ya da Güney Afrika’da SARS-CoV-2 genomik izleme faaliyetlerinin kuvvetli olmasından dolayı bu ülkeler ön plana çıkmış olabilir. Birinci kaynak rastgele bir Afrika ülkesi olabilir. Ülkelerinin maruz kalacağı damgalanma ve kısıtlamalara karşın, varyantla ilgili edindikleri ayrıntıları neredeyse naklen paylaşan Güney Afrika idaresi ve bilim insanları örnek davranış sergilemişlerdir. Omicron varyantı 28 Kasım itibariyle dört kıtada saptanmış durumdadır. Afrika kıtası haricindekiler, Güney Afrika seyahatinden dönenler ya da onların temaslılarıdır” ayrıntıları paylaşıldı.
KLİMİK’in omicron varyantıyla ilgili bilgilendirmeleri şu biçimde devam etti:
*DSÖ, sürveyans ve genomik dizileme çalışmalarının arttırılmasını, elde edilen dataların paylaşılmasını, birinci olay ve/veya olay kümelenmelerinin kendilerine hemen bildirilmesini, virüsün ve yol açtığı klinik tablonun, aşıların aktiflik durumunun bir an evvel açığa çıkması için kapasitesi olanların katkı vermesini önermektedir.
‘Karantina uygulaması bir daha başladı’
Muhakkak ülkelerden gelenlere PCR testleri negatif çıksa bile karantina mecburiliği getirilmesi teklifinde bulunan KLİMİK, “bir fazlaca ülke birinci tedbir olarak Güney Afrika ülkelerine seyahat kısıtlamasının yanı sıra ülkelere girişte PCR testi ve karantina zorunluluğunu yine uygulamaya sokma yoluna gitti. Kelam konusu tedbirler varyantın yayılımının yavaşlatılabilmesi için işe yarayabilir. Lakin uzun vadede bu tedbirlerin işe yaramadığı öbür varyantlarda görülmüştür. Ülkeye girişi ve yayılımı geciktirebilmek için test ve sürveyans kapasite ve sayılarının arttırılması, ülkeye girişlerde ülke ve aşılanma durumuna bakılırsa ayırt etmeksizin PCR testi uygulanması ve muhakkak ülkelerden gelenlere PCR testleri negatif çıksa bile karantina zaruriliği getirilmesi üzere uygulamaların en makûs senaryo seçenekleri göz önünde bulundurularak en azından yeni varyantın özelliklerine ait datalar gelinceye dek sürdürülmesi akılcı bir tavır olacaktır” dedi.
‘Tahminler optimist olunmasını dayanaklar nitelikte değil’
KLİMİK Derneği açıklamasında şu noktalara da yer verildi:
“Şu an için varyantın bulaşıcılığı, niye olduğu klinik tablonun özellikleri, geçirilmiş infeksiyon ve/veya aşılanma kararı kazanılan bağışıklığa karşı direnç ile ilgili olarak mutasyon profilinden yola çıkılarak yapılan varsayımlar haricinde katılaşmış ve sağlam datalar bulunmamaktadır. Lakin, varsayımlar optimist olunmasını dayanaklar nitelikte olmamakla birlikte, gereksiz ve vakitsiz bir panik havasına girmek için de bir niye yoktur. Bilinen korunma halleri hala geçerliliğini korumaktadır. Aşı ve antiviral tesirli casuslar konusunda çok uzaklık katedilmiş durumdadır. Gerektiğinde bunlar süratle yeni varyant(lar)a uyarlanabilecektir. Ortak kanı mevcut aşılar ya da geçirilmiş infeksiyonların sağladığı bağışıklığın en azından ağır hastalık ve mevte karşı koruyuculuklarını sürdürecekleri istikametindedir. Varyantın biroldukca ülkede saptanması, varyantın şimdilik görünenin ötesinde bir yayılım düzebir daha ulaşmış olma muhtemelliğine işaret ediyor olabilir. Bu niçinle hadiselerin birinci görüldüğü ülkelere yönelik önlemlerin gereksiz yoğunluk ve uzunlukta uygulanmaya devam etmesi, bu ülkelerin ekonomileri ve halkının altından kalkamayacağı zorluklara niye olabilir. Bu şekil tedbirlerden olumsuz etkilenecek ülkelerin yükünün hafifçeletilmesi için memleketler arası dayanışmaya/yardımlaşmaya son derece gereksinim vardır. Aksi biçimde salgınlarla ilgili ayrıntıların vaktinde paylaşılması sekteye uğrayacaktır. Afrika ülkeleri aşılanma oranlarının en düşük olduğu ülkelerdir. Aşılanma oranlarının düşük kalmasının yalnızca o ülke ya da kümeler için değil, memleketler arası boyutta bir aksiliğe yol açabileceğinin somut örneklerinden birini yaşadığımız bu vakitte, başta gelişmiş ülkeler olmak üzere tüm milletlerarası kurum/kuruluşların aşı eşitliğini sağlama konusunda özveriyle iş birliğine gitmesi konusunda kaybedilecek vakit kalmamıştır. Aşıya erişimin sağlandığı ülkelerde bile aşılanmaktan uzak duran kesitlerin de aktüel gelişmeleri göz önüne alarak bir defa daha düşünmelerinin devridir.”
‘4 kıtada saptandı’
KLİMİK’in açıklamasında, “Omicron varyantının nerede ortaya çıktığı çabucak hemen bilinmemektedir. Botswana ya da Güney Afrika’da SARS-CoV-2 genomik izleme faaliyetlerinin kuvvetli olmasından dolayı bu ülkeler ön plana çıkmış olabilir. Birinci kaynak rastgele bir Afrika ülkesi olabilir. Ülkelerinin maruz kalacağı damgalanma ve kısıtlamalara karşın, varyantla ilgili edindikleri ayrıntıları neredeyse naklen paylaşan Güney Afrika idaresi ve bilim insanları örnek davranış sergilemişlerdir. Omicron varyantı 28 Kasım itibariyle dört kıtada saptanmış durumdadır. Afrika kıtası haricindekiler, Güney Afrika seyahatinden dönenler ya da onların temaslılarıdır” ayrıntıları paylaşıldı.
KLİMİK’in omicron varyantıyla ilgili bilgilendirmeleri şu biçimde devam etti:
*DSÖ, sürveyans ve genomik dizileme çalışmalarının arttırılmasını, elde edilen dataların paylaşılmasını, birinci olay ve/veya olay kümelenmelerinin kendilerine hemen bildirilmesini, virüsün ve yol açtığı klinik tablonun, aşıların aktiflik durumunun bir an evvel açığa çıkması için kapasitesi olanların katkı vermesini önermektedir.
‘Karantina uygulaması bir daha başladı’
Muhakkak ülkelerden gelenlere PCR testleri negatif çıksa bile karantina mecburiliği getirilmesi teklifinde bulunan KLİMİK, “bir fazlaca ülke birinci tedbir olarak Güney Afrika ülkelerine seyahat kısıtlamasının yanı sıra ülkelere girişte PCR testi ve karantina zorunluluğunu yine uygulamaya sokma yoluna gitti. Kelam konusu tedbirler varyantın yayılımının yavaşlatılabilmesi için işe yarayabilir. Lakin uzun vadede bu tedbirlerin işe yaramadığı öbür varyantlarda görülmüştür. Ülkeye girişi ve yayılımı geciktirebilmek için test ve sürveyans kapasite ve sayılarının arttırılması, ülkeye girişlerde ülke ve aşılanma durumuna bakılırsa ayırt etmeksizin PCR testi uygulanması ve muhakkak ülkelerden gelenlere PCR testleri negatif çıksa bile karantina zaruriliği getirilmesi üzere uygulamaların en makûs senaryo seçenekleri göz önünde bulundurularak en azından yeni varyantın özelliklerine ait datalar gelinceye dek sürdürülmesi akılcı bir tavır olacaktır” dedi.
‘Tahminler optimist olunmasını dayanaklar nitelikte değil’
KLİMİK Derneği açıklamasında şu noktalara da yer verildi:
“Şu an için varyantın bulaşıcılığı, niye olduğu klinik tablonun özellikleri, geçirilmiş infeksiyon ve/veya aşılanma kararı kazanılan bağışıklığa karşı direnç ile ilgili olarak mutasyon profilinden yola çıkılarak yapılan varsayımlar haricinde katılaşmış ve sağlam datalar bulunmamaktadır. Lakin, varsayımlar optimist olunmasını dayanaklar nitelikte olmamakla birlikte, gereksiz ve vakitsiz bir panik havasına girmek için de bir niye yoktur. Bilinen korunma halleri hala geçerliliğini korumaktadır. Aşı ve antiviral tesirli casuslar konusunda çok uzaklık katedilmiş durumdadır. Gerektiğinde bunlar süratle yeni varyant(lar)a uyarlanabilecektir. Ortak kanı mevcut aşılar ya da geçirilmiş infeksiyonların sağladığı bağışıklığın en azından ağır hastalık ve mevte karşı koruyuculuklarını sürdürecekleri istikametindedir. Varyantın biroldukca ülkede saptanması, varyantın şimdilik görünenin ötesinde bir yayılım düzebir daha ulaşmış olma muhtemelliğine işaret ediyor olabilir. Bu niçinle hadiselerin birinci görüldüğü ülkelere yönelik önlemlerin gereksiz yoğunluk ve uzunlukta uygulanmaya devam etmesi, bu ülkelerin ekonomileri ve halkının altından kalkamayacağı zorluklara niye olabilir. Bu şekil tedbirlerden olumsuz etkilenecek ülkelerin yükünün hafifçeletilmesi için memleketler arası dayanışmaya/yardımlaşmaya son derece gereksinim vardır. Aksi biçimde salgınlarla ilgili ayrıntıların vaktinde paylaşılması sekteye uğrayacaktır. Afrika ülkeleri aşılanma oranlarının en düşük olduğu ülkelerdir. Aşılanma oranlarının düşük kalmasının yalnızca o ülke ya da kümeler için değil, memleketler arası boyutta bir aksiliğe yol açabileceğinin somut örneklerinden birini yaşadığımız bu vakitte, başta gelişmiş ülkeler olmak üzere tüm milletlerarası kurum/kuruluşların aşı eşitliğini sağlama konusunda özveriyle iş birliğine gitmesi konusunda kaybedilecek vakit kalmamıştır. Aşıya erişimin sağlandığı ülkelerde bile aşılanmaktan uzak duran kesitlerin de aktüel gelişmeleri göz önüne alarak bir defa daha düşünmelerinin devridir.”