Koronavirüsle çabadan, hak arayışlarına: Sağlıkçılar 2021’i nasıl geçirdi?

Kurnazlik

Global Mod
Global Mod
Koronavirüsle gayrette ‘en ön cephede’ savaşan sağlıkçılar, bu seneyi hak arayışları ile kapattı. Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin ihdas edilen hekim ve diş doktorlarına yönelik ek gösterge ve ek maaş getiren unsurlar Sanayi, Ticaret, vilayette Güç, Natürel Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Kurulu’na geri çekilmesiyle birlikte, Türk Tabipleri Birliği bir günlük grev başlattı. bununla birlikte, 27 Kasım’da son bulan bir ‘Beyaz Yürüyüş’ de gerçekleştirmiş olan sağlıkçıların, yalnızca doktorların değil tüm sıhhat çalışanlarının çalışma şartlarının uygunlaştırılması, makul mesai saatleri, sıhhatte şiddetin azaltılması ve yıpranma hissesi üzere talepleri mevcut.


Sputnik, Türk Tabipleri Birliği (TTB) İkinci Lideri Doç. Dr. Ali İhsan Ökten, Türk Ağır Bakım Hemşireleri Derneği İdare Konseyi Üyesi Semine Aydoğan ve Sıhhat ve Toplumsal Hizmet İşçileri Sendikası (SES) Eş Genel Lideri Selma Atabey ile sağlıkçıların 2021’de neler yaşadıklarını ve gelecek seniçin neler beklediklerini konuştu.


‘Hekimlerin yaklaşık yüzde 95’i tükenmişlik sendromu yaşıyor’


İçinde bulunduğumuz yılın tabipler açısından ‘kötü bir yıl’ olduğunu söyleyen Ökten, yaşanan tükenmişlik sendromuna şu tabirlerle dikkat çekti:

“Kovid-19 pandemisi hala tüm şiddetiyle devam ediyor. Bunun getirmiş olduğu ağır çalışma temposu bilhassa sağlıkçılar, tabipler için önemli bir tükenişe gerçek gitti. Bu mevzuyla ilgili son yaptığımız çalışmada tabiplerin yaklaşık yüzde 95’i tükenmişlik sendromu yaşıyor. Alışılmış, buna çalıştığının karşılığını alamamak da eklenince bu hem de ekonomik manada da bir tükenmişliğe gdolayıyor. Fakat bu ekonomik manada tükenme yalnızca tabipler için değil hepimiz için geçerli. Zira epeyce önemli bir ekonomik ve siyasal kriz yaşıyoruz.”

‘Şiddet artarak devam ediyor, her gün polikliniklerde 100’ün üzerinde hasta bakılıyor’


Sıhhatte şiddetin hala çözülemediğine vurgu yapan Ökten “Pandemi de o kadar işte canla başla çalışmamıza, yorulmamıza, en çok hastalanan ve ölen meslek kümesi olmamıza karşın, ne yazık ki en çok şiddete uğrayan meslek kümesi da olduk. Çıkarılan şiddet yasası ne yazık ki bu sıkıntılarımızı çözmedi, şiddet artarak devam ediyor. Bu yüzden biz yeni bir şiddet yasası istiyoruz. Bunun dışında çalışma şartlarımız giderek kötüleşiyor. Her geçen gün artan hasta sayısı ile karşı karşıyayız. Ne yazık ki bakanlık bir ülkedeki hastalık ve hasta sayısını azaltacağına bilakis bunun artmasıyla övünen bir zihniyet var. Her geçen gün polikliniklerde baktığımız hasta sayısı artıyor. Şunu fazlaca rahatlıkla söyleyebilirim, her poliklinikte arkadaşlarımız 100’den çok hasta bakıyor. Bu hem doktor hakları birebir vakitte hasta hakları açısından kabul edilebilecek bir durum değil açıkçası” dedi.


‘8 binden çok tabip kamudan istifa etti, 1200’ü yurt dışına gitti’


Tabiplerin şartların zorluklarından kaynaklı yurt dışına gitme taleplerinin pek ağır olduğunu söz eden Ökten, şu biçimde konuştu:

“Genç meslektaşlarımız bu ülkeyi terk etmek istiyor. Meslektaşlarımız yurt haricinde çalışmak için bizden doküman almak zorunda. Bu sebeple bizdeki bilgiler en gerçekçi datalardır. 1200’den çok meslektaşımız öbür ülkelere gitti. Bu fazlaca önemli bir beyin göçü demek. Bunlara mühendislik yahut toplumsal bilimler alanındaki genç insanlarımızı eklediğimiz vakit durumun boyutu nitekim daha vahim. Buna ne yazık ki rastgele bir tedbir de alınmıyor. Bir öbür değerli mevzu ise, son aylarda 8 binden çok doktor kamudan istifa etti. Bunların büyük bir kısmı özele geçerken, bir kısmı da emekli olma yolunu seçti. Zira artık bu şartlarda çalışmak istemiyorlar. Kimse artık bu ülkede bir gelecek nazaranmiyor. Bu niçinle genç meslektaşlarımız yurt dışına gidip orada hem kendileri için hem aileleri için daha güzel çalışma şartlarını sağlayacaklarını düşünüyorlar ki bu doğrudur.”

“2022’de, gidişata baktığımız vakit umutlu olmak biraz zor” diyen Ökten, hekimlerin yaptığı greve dikkat çekerek, yeni oluşturulacak yasa tasarısını beklediklerini tabir etti ve duruma nazaran hareketlilik süreçlerinin devam edeceğini vurguladı.


Medikal mamüllerin bulunamaması sorunu: ‘Hala biroldukca ameliyatı yapamıyoruz, yalnızca fazlaca acil hadiseleri yapabiliyoruz’


Ökten beraberinde, TTB’nin daha evvel ‘neredeyse 81 vilayette tıbbi gereç gerektiren beyin ve hudut cerrahi ile ortopedi ameliyatlarının durduğunu’ belirttiği açıklamaya dikkat çekti. Sorunun hala devam ettiğini aktaran Ökten, tahlilin hala bulunamadığını ve ameliyatların aksadığını şöyle söz etti:

“Biz hala birfazlaca ameliyatı yapamıyoruz. Yalnızca epey acil olayları yapabiliyoruz ancak bu artık hasta olan vatandaşlarımızın sıhhat hakları açısından fazlaca önemli bir tehlike arz ediyor. Bilhassa yaşlı hastaları biz epey kısa müddette ameliyat etmek isteriz, o hastaları bir an evvel ayağa kaldırmak için. Zira hasta yattıkça komplikasyonlar gelişir. Bu da hastanın durumunu kötüleştirir yahut hayatına mal olur. Medikal firmalarla ilgili olan bu sorun, daha evvelde de olmuştu. Bu beklediğimiz bir sonuç aslında. Bunun temeli aslında 1980 yılından daha sonra neoliberal siyasetlerin ülkemize süratli bir biçimde gelmesiyle sıhhat da ticarileştirildi. Alınıp satılır bir hale geldi. Hastaneler ticarethane, hastalar ise müşteri durumuna sokuldu. Bu bilhassa 2002 yılında AK Parti’nin sıhhatte dönüşüm projesi ile fazlaca sürat kazandı. Bu kapitalist sistemin sıhhat üstündeki tesiri. bu biçimde bir sıhhat hizmeti olamaz, olursa da bunlarla karşılaşırız. Yaşadığımız bu sorun ekonomik kriz derinleştikçe daha da artacaktır. Biz bunu ileri süreçte fazlaca daha nazaranceğiz.”

Hemşire Aydoğan: Biraz alkışlandık, motive edildik fakat hiç bir güzelleştirme yapılmadı


Türk Ağır Bakım Hemşireleri Derneği İdare Şurası Üyesi Semine Aydoğan ise 2021’e büyük beklentilerle başladıklarını fakat hiç bir değişikliğin olmadığını “Dünya Sıhhat Örgütü 2020 yılını ebe ve hemşirelerin yılı olarak ilan etti. Bizim ülkemiz de bunu kabul etti ve biz de açıkçası bununla ilgili bir gelişme olur mu diye bekledik. 2021 yılında da Sıhhat Bakanı, DSÖ’ye bir teklifte bulundu, bu yıl sağlıkçıların yılı olsun diye. DSÖ de kabul etti ve biz de dedik ki herbiçimde biri bizim kıymetimizi biliyor, özlük haklarımızda bir uygunlaştırma yapılır. Lakin hiç bir değişiklik olmadı. Bize hiç bir katkısı olmadığı üzere ‘bu işi parayla yapıyorlar, beğenmeyen yapmasın’ minvalinde hayli gündeme geldik. beraberinde hayli güç koşullarda çalıştık. Biraz alkışlandık, motive edildik lakin bunlar bir şeylerin önüne geçti. Bize bir katkısı olmadı ve hayli fazla yorulduk” diye anlattı.


‘2022 yılından aslında korkarak beklediğimiz en değerli şey, büyük bir sıhhat çalışanı göçünün olacağı’


“Biz 2020’de görmediğimiz pahası, 2021’de de görmemiş olduk” diye konuşan Aydoğan, tabipler üzere hemşirelerin de yurt haricinde çalışmak istediklerinin altını çizdi. Aydoğan “2021’de bizim duyduğumuz şey, her insanın yurtdışına gitmek istediği oldu. Beşerler bir biçimde lisan kursuna gidiyorlar ve en büyük istekleri buradan gitmek. Bununla ilgili toplumsal medyada yapılanlar da insanları fazlaca fazla cezbediyor. İngiltere’de çok yüksek oranda bir hemşire açığının olduğu, Almanya da tıpkı biçimde. Yurtdışına gitmek isteyen sıhhat çalışanı epeyce fazla. 2022 yılından aslında korkarak beklediğimiz en kıymetli şey, büyük bir sıhhat çalışanı göçünün olacağı. Zira biz artık kendi ülkemizde yoksulluk hududu için uğraş ediyoruz. Aldığımız 3 bin 900 lira maaşla mümkün değil, insanın hem kendi ülkesinde hayatını sürdürebilmesi tıpkı vakitte mesleğini onurlu bir biçimde yerine getirebiliyor olması. Biz 2022’de sanki ne değişir diye umut ediyoruz. Lakin açıkçası bu durum da fazlaca fazla umudun olmadığını gösteriyor” dedi.


‘Tek bir kalemde, emekliliğimize de yansıyacak maaş istiyoruz, ek ödeme sistemi istemiyoruz’


Özel hastanelerde çalışan hemşirelerin de hayli sıkıntı koşullarda olduklarına dikkat çeken Aydoğan, “Biz 2022’de özlük haklarımızın güzelleştirilmesini bekliyoruz evvela. Tek bir kalemde, emekliliğimize de yansıyacak maaş istiyoruz, ek ödeme sistemi istemiyoruz. Yoksulluk hududunun üzerinde ki bu da 10 bin liranın üzerine tekabül ediyor, bir maaş ve bedel goren bir meslek olarak devam etmek istiyoruz” diye söz etti.


SES Eş Genel Lideri: Sıhhatte aslına bakarsan bir işçi açığı vardı, Kovid-19 periyodu sıhhat işçilerinin üzerinden çözülmeye çalışıldı


Sıhhat ve Toplumsal Hizmet İşçileri Sendikası (SES) Eş Genel Lideri Selma Atabey de sıhhatin takım işi olduğunun altını çizerek “Doktoru, hemşiresi, anestezi teknisyeni, paspas, paklık yapanı, güvenlik bakılırsavlisi olanı, otomasyonu, bilgi işlemcisi, yani bütünlüklü bir biçimde sıhhat alanında çalışan her bir arkadaşımızı sıhhat işçisi olarak tanımlıyoruz” dedi.


“Sağlık alanı taşeron sistemiyle kesim modül alınır satılır hale getirildi” diyen Atabey, “aynı vakitte bayağı vatandaşın sıhhat sistemine erişimi epey önemli zahmetli hale geldi. Kovid de aslında bunun tuzu biberi oldu. Bu süreçte 510’un üzerinde sıhhat işçisi ömrünü kaybetti. 200 bini aşkın vatandaşımız da hayatını yitirdi. Geçmiş periyotlarda OECD sayılarına baktığımızda hayli önemli bir işçi açığı vardı sıhhat alanında. Kovid periyoduyla bir arada bu açık daha da artmaya başladı. aslına bakarsan istihdam edilmek üzere 740 bin sıhhat işçisi varken ve buna gereksinim da varken, çalışan sıhhat işçilerinin sırtına epeyce önemli bir yük bindi ve bu insanların üzerinden çözülmeye çalışıldı. Bunlarla birlikte fazlaca fazla mobbinge uğradılar. Zira az bireyle hayli iş yapılmaya çalışıldı. Çok fazla şiddetle de karşı karşıya kaldılar. örneğin bir memurun haftalık çalışma saati 180 saatir, 240’a kadar mesailer oluştu. Mesai saatleri haricinde çalışmalar dayatıldı. Bu devir beraberinde intiharların da artış gösterdiği bir müddetç oldu sözlerini kullandı.


‘Sağlık işçisinin şu anda aldığı maaş hem açıklanan minimum fiyatın birebir vakitte açlık hududunun altında’


Atabey, performans sistemi ise anlatıldığı üzere olmadığını da aktardı. Aralık ayında taban fiyatın 4250 liraya çıkarıldığı hatırlatan Atabey “Ama sıhhat işçisinin Aralık ayı maaşı 3200 lirayla 4400 lira içinde kademeli olarak değişiyor. Sıhhat işçisinin şu anda aldığı maaş hem taban fiyatın birebir vakitte açlık hududunun altında” dedi. Atabey, 2022 yılı için, meclise getirilecek yeni yasa tasarısında problemlerin çözülmesine yönelik unsurların olmasını istediklerini ve bilhassa Kovid-19’un meslek hastalığı sayılmasını, yıpranma hissesinin verilmesi, her hastaneye bir kreş yapılması istikametinde beklentilerinin olduğunu deklare etti.
 
Üst