Kazakistan’ın başşehri Işık Sultan’da yapılan Suriye temalı 17. Astana görüşmelerinin ikinci gününde yapılan açıklamada, Rusya, İran ve Türkiye’nin İdlib’deki durumu uygunlaştırmak için efor gösterme konusunda anlaştıkları açıklandı. Açıklamada, “İdlib’deki mevcut tüm mutabakatların tam olarak uygulanması yoluyla ‘sahada’ barışın korunması gerektiği vurgulandı” tabirini kullanıldı.
Suriye’nin kuzeydoğusundaki durumu da ele alan taraflar, bu bölgede kalıcı güvenlik ve istikrarın sağlanmasının fakat Suriye’nin egemenliği ve toprak bütünlüğünün korunmasıyla mümkün olduğu konusunda fikir birliğine vardı.
Açıklamada, “Terörle gayret mazeretiyle yasadışı öz idare teşebbüsleri de dahil olmak üzere ‘sahada’ yeni gerçeklikler yaratmaya yönelik tüm teşebbüsler reddedildi. Suriye’nin birliğini zayıflatmayı ve komşu ülkelerin ulusal güvenliğini tehdit etmeyi amaçlayan Fırat’ın doğusundaki ayrılıkçı planlara karşı koyma kararlılığı lisana getirildi” denildi.
Rusya, İran ve Türkiye’nin Fırat’ın doğusundaki ayrılıkçı kümelerin hareketlerini artırmalarından duydukları tasayı lisana getirdikleri belirtilerek, “Garantör ülkeler, Suriye’ye ilişkin olması gereken petrol satışından elde edilen gelirin yasadışı olarak ele geçirilmesine ve aktarılmasına karşı olduklarını bir defa daha bir dahaledi” sözlerine yer verildi.
İsrail’in Suriye’de milletlerarası hukuk ve memleketler arası insancıl hukukun yanı sıra, Suriye ve komşu ülkelerin egemenliğini ihlal eden, bölgede istikrar ve güvenliği tehdit eden askeri ataklarını kınayan taraflar, İsrail’in Suriye topraklarına yönelik saldırganlığı örtmek için sivil uçak kullanımının memleketler arası kuralların açık bir ihlali olduğunu ve sivillerin ömrünü tehlikeye attığını vurguladı.
Rusya, İran ve Türkiye önderlerinin 2022’nin başlarında Suriye konusunu görüşmek üzere bir ortaya gelebilecekleri açıklandı.
Suriye’deki ihtilafın askeri tahlilinin olmadığı ve garantör ülkelerin BM Güvenlik Kurulu’nun 2254 sayılı sonucuna uygun olarak BM’nin sayesinde Suriyeliler tarafınca yönetilen ve yürütülen uygulanabilir ve uzun vadeli bir siyasi süreci ilerletme konusundaki kararlılıklarının teyit edildiği kaydedildi.
Soçi’de düzenlenen Suriye Ulusal Diyalog Kongresi kararları doğrultusunda Astana formatının garantör ülkelerinin kararlı katkılarıyla oluşturulan Cenevre’deki Anayasa Komitesi’nin rolünün ehemmiyetine vurgu yapıldı.
Suriye’deki insani durum ve Suriye sıhhat sisteminin çalışmalarını, sosyo-ekonomik ve insani durumu değerli ölçüde zorlaştıran koronavirüs pandemisinin tesirinden duyulan önemli telaşlar lisana getirilerek, memleketler arası hukuku, milletlerarası insancıl hukuku ve BM Kaidesi’ni ihlal eden tüm tek taraflı yaptırımların reddedilmesi kararlaştırıldı.
Ülke genelinde siyasi ayırım yapılmadan ve önkoşulsuz olarak Suriyelilerin önündeki tüm manilerin kaldırılması ve insani yardımların artırılması muhtaçlığının altı çizilerek, BM Güvenlik Kurulu tarafınca 9 Temmuz 2021 tarihindeki 2585 sayılı sonucun kabul edilmesinden duyulan memnuniyet ve bu sonucun tam olarak uygulanmasını teşvik etme kararlılıkları bir kere daha teyit edildi.
Suriye’deki insani durumun güzelleştirilmesini ve siyasi tahlil sürecindeki ilerlemeyi desteklemek için, memleketler arası topluma, BM’ye ve insani kuruluşlarına, Suriye’de su ve elektrik şebekeleri, okullar, hastaneler üzere temel altyapı tesislerinin onarımı ve memleketler arası insancıl hukuk normlarına uygun olarak mayınların temizlenmesi de dahil olmak üzere, erken onarım ve sürdürülebilir projelerin hayata geçirilmesine yardım etme daveti yapıldı.
Mültecilerin ve ülke ortasında yerinden edilmiş şahısların Suriye’deki ikamet yerlerine inançlı, onurlu ve istekli geri dönüşlerinin kolaylaştırılması, geri dönüş haklarının ve takviye haklarının sağlanması gerektiği vurgulandı.
Garantör ülkeler, 16 Aralık 2021’de düzenlenen ve tutukluların-rehinelerin eş vakitli olarak hür bırakılması, cenazelerin teslim edilmesi ve kayıp bireylerin aranmasına yönelik Çalışma Kümesi kapsamında düzenlenen operasyonu memnuniyetle karşıladı.
Taraflar ayrıyeten, Suriyeli taraflar içinde inanç inşa etme konusundaki ilgisini ve aktifliğini kanıtlamış eşsiz bir düzenek olan Çalışma Kümesi ortasındaki etkileşimi ağırlaştırma ve genişletme konusundaki kararlılığını bir daha teyit etti.
Suriye’nin kuzeydoğusundaki durumu da ele alan taraflar, bu bölgede kalıcı güvenlik ve istikrarın sağlanmasının fakat Suriye’nin egemenliği ve toprak bütünlüğünün korunmasıyla mümkün olduğu konusunda fikir birliğine vardı.
Açıklamada, “Terörle gayret mazeretiyle yasadışı öz idare teşebbüsleri de dahil olmak üzere ‘sahada’ yeni gerçeklikler yaratmaya yönelik tüm teşebbüsler reddedildi. Suriye’nin birliğini zayıflatmayı ve komşu ülkelerin ulusal güvenliğini tehdit etmeyi amaçlayan Fırat’ın doğusundaki ayrılıkçı planlara karşı koyma kararlılığı lisana getirildi” denildi.
Rusya, İran ve Türkiye’nin Fırat’ın doğusundaki ayrılıkçı kümelerin hareketlerini artırmalarından duydukları tasayı lisana getirdikleri belirtilerek, “Garantör ülkeler, Suriye’ye ilişkin olması gereken petrol satışından elde edilen gelirin yasadışı olarak ele geçirilmesine ve aktarılmasına karşı olduklarını bir defa daha bir dahaledi” sözlerine yer verildi.
İsrail’in Suriye’de milletlerarası hukuk ve memleketler arası insancıl hukukun yanı sıra, Suriye ve komşu ülkelerin egemenliğini ihlal eden, bölgede istikrar ve güvenliği tehdit eden askeri ataklarını kınayan taraflar, İsrail’in Suriye topraklarına yönelik saldırganlığı örtmek için sivil uçak kullanımının memleketler arası kuralların açık bir ihlali olduğunu ve sivillerin ömrünü tehlikeye attığını vurguladı.
Rusya, İran ve Türkiye önderlerinin 2022’nin başlarında Suriye konusunu görüşmek üzere bir ortaya gelebilecekleri açıklandı.
Suriye’deki ihtilafın askeri tahlilinin olmadığı ve garantör ülkelerin BM Güvenlik Kurulu’nun 2254 sayılı sonucuna uygun olarak BM’nin sayesinde Suriyeliler tarafınca yönetilen ve yürütülen uygulanabilir ve uzun vadeli bir siyasi süreci ilerletme konusundaki kararlılıklarının teyit edildiği kaydedildi.
Soçi’de düzenlenen Suriye Ulusal Diyalog Kongresi kararları doğrultusunda Astana formatının garantör ülkelerinin kararlı katkılarıyla oluşturulan Cenevre’deki Anayasa Komitesi’nin rolünün ehemmiyetine vurgu yapıldı.
Suriye’deki insani durum ve Suriye sıhhat sisteminin çalışmalarını, sosyo-ekonomik ve insani durumu değerli ölçüde zorlaştıran koronavirüs pandemisinin tesirinden duyulan önemli telaşlar lisana getirilerek, memleketler arası hukuku, milletlerarası insancıl hukuku ve BM Kaidesi’ni ihlal eden tüm tek taraflı yaptırımların reddedilmesi kararlaştırıldı.
Ülke genelinde siyasi ayırım yapılmadan ve önkoşulsuz olarak Suriyelilerin önündeki tüm manilerin kaldırılması ve insani yardımların artırılması muhtaçlığının altı çizilerek, BM Güvenlik Kurulu tarafınca 9 Temmuz 2021 tarihindeki 2585 sayılı sonucun kabul edilmesinden duyulan memnuniyet ve bu sonucun tam olarak uygulanmasını teşvik etme kararlılıkları bir kere daha teyit edildi.
Suriye’deki insani durumun güzelleştirilmesini ve siyasi tahlil sürecindeki ilerlemeyi desteklemek için, memleketler arası topluma, BM’ye ve insani kuruluşlarına, Suriye’de su ve elektrik şebekeleri, okullar, hastaneler üzere temel altyapı tesislerinin onarımı ve memleketler arası insancıl hukuk normlarına uygun olarak mayınların temizlenmesi de dahil olmak üzere, erken onarım ve sürdürülebilir projelerin hayata geçirilmesine yardım etme daveti yapıldı.
Mültecilerin ve ülke ortasında yerinden edilmiş şahısların Suriye’deki ikamet yerlerine inançlı, onurlu ve istekli geri dönüşlerinin kolaylaştırılması, geri dönüş haklarının ve takviye haklarının sağlanması gerektiği vurgulandı.
Garantör ülkeler, 16 Aralık 2021’de düzenlenen ve tutukluların-rehinelerin eş vakitli olarak hür bırakılması, cenazelerin teslim edilmesi ve kayıp bireylerin aranmasına yönelik Çalışma Kümesi kapsamında düzenlenen operasyonu memnuniyetle karşıladı.
Taraflar ayrıyeten, Suriyeli taraflar içinde inanç inşa etme konusundaki ilgisini ve aktifliğini kanıtlamış eşsiz bir düzenek olan Çalışma Kümesi ortasındaki etkileşimi ağırlaştırma ve genişletme konusundaki kararlılığını bir daha teyit etti.