TÜSİAD: Enflasyonda her geçen gün gaye dediğimiz noktadan uzaklaşıyoruz

Kurnazlik

Global Mod
Global Mod
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) İdare Heyeti Lideri Orhan Turan, “Küresel iktisatta bol para devrinin azaldığı ve finansman şartlarının geçmişe kıyasla daha sıkıntı olacağı bir periyoda girdik. Türkiye bu vakitte akranlarının bilakis farklı bir siyaset tercihi ortaya koydu. Dünyada akran ülkelere baktığımızda hem en yüksek enflasyona tıpkı vakitte son derece yüksek risk primine sahip ülke pozisyonundayız. Küresel görünüm de lehimize değil. Enflasyonda her geçen gün amaç dediğimiz noktadan uzaklaşıyoruz” dedi.


Koç Üniversitesi ve TÜSİAD iştirakiyle oluşturulan Ekonomik Araştırma Forumu (EAF) tarafınca “Enflasyon Artarken Neo-Fisher Yaklaşım Ne Diyor” başlıklı seminer düzenlendi. İnternet üzerinden yapılan seminerin açılış konuşmasını yapan TÜSİAD İdare Şurası Lideri Turan şunları söylemiş oldu:


Geride bıraktığımız kısa periyotta küresel iktisat değerli şoklara maruz kaldı. Evvel Covid-19 krizini yaşadık. Akabinde da Rusya, Ukrayna savaşına şahit oluyoruz. Her ne kadar Covid krizinin tesirleri yerini kıymetli bir küresel toparlanmaya bırakmış olsa da hem tedarik zincirlerinde değişime birebir vakitte yüksek enflasyonun yarattığı yeni bir gayret sürecine girmiş durumdayız. Bunlarla bir arada iklim değişikliğini ve savaşın besin ve su güvenliği üstündeki artan tehdidiyle karşı karşıyayız. ötürüsıyla global iktisadın maruz kaldığı mücadeleci süreç bugün hesapladığımızda hayli daha uzun sürebilir.


’14 yıllık vadedeki genişlemeci küresel para siyaseti devri kapanıyor’


2008 küresel finans krizinin akabinde ve Covid pandemisinde gördüğümüz büyük kapanmayla devam eden süreçte dünya iktisadı muazzam bir likidite enjeksiyonuna, yani mali genişlemeye ve düşük faiz ortamına maruz kaldı. Bu siyaset uygulamaları bu kriz periyotlarının daha az hasarla atlatılmasında değerli rol oynadı. Bugün geldiğimiz noktada ise yüksek global enflasyon ve bilhassa küresel para siyasetinde kıymetli bir değişim görüyoruz. Geride bıraktığımız 14 yıllık vadedeki genişlemeci küresel para siyaseti devri kapanıyor.


‘Majör merkez bankalarının faiz artışları ve bilanço küçültme adımları devam edecek’


Bugün büyük Merkez Bankaları, Fed öncülüğünde düşük büyüme kıymetine bile olsa enflasyon ile çaba edeceklerini hem alınan tedbirler tıpkı vakitte verilen bildirilerle açıkça ortaya koyuyor. Gelişmekte olan ülkeler ise Fed’in şahinleşen duruşuna paralel olarak geçtiğimiz yılın ortasında yaşadıkları faiz artırım süreçlerine devam etmekteler. Önümüzdeki periyotta de Fed başta olmak üzere majör merkez bankalarının faiz artışları ve bilanço küçültme adımları devam edecek.


‘Türkiye farklı bir siyaset tercihi ortaya koydu’


Küresel iktisatta bol para periyodunun azaldığı ve finansman şartlarının geçmişe kıyasla daha sıkıntı olacağı bir periyoda girdik. Türkiye bu vakitte akranlarının bilakis farklı bir siyaset tercihi ortaya koydu. Dünyada akran ülkelere baktığımızda hem en yüksek enflasyona tıpkı vakitte son derece yüksek risk primine sahip ülke pozisyonundayız. Unutmayalım ki yakın geçmişte yaşadığımız ekonomik zorluk devirleri küresel rüzgarları gerimizden estiği devirlerdi. Ve bu zorluklarla bir biçimde çaba edebildik. halbuki şu an küresel iktisadın geçmekte olduğu döngüde rüzgar önümüzden esmekte ve işimizi epey daha zorlaştırmakta. Küresel görünüm de lehimize değil.


‘Gerekli adımları hakikat vakit içindema ile atamıyoruz’


Bugün gelişmiş ekonomilerde yıllık enflasyon yüzde 7-8. Gelişmekte olan ülkelerde de yüzde 10’a yakın seyrediyor. Ülkemizde ise enflasyon oranı dünyada var olan genel seviyenin maalesef katbekat üzerinde, yüzde 70 düzeylerini oluşturmaktadır. Enflasyonda her geçen gün maksat dediğimiz noktadan uzaklaşıyoruz. Aslında enflasyon sorunu bizim yalnızca son 9 aydır yaşadığımız bir durum değil. Bilhassa son 4-5 yıldır enflasyon dinamiklerinin yapısının besbelli seviyede bozulduğunu görmekteyiz. Gerekli adımları yanlışsız vakit içindema ile atamıyoruz. bu biçimde olunca da para siyaseti aktifliğini kaybediyor ve gün sonunda enflasyonda yaşadığımız tablo ortaya çıkıyor.


‘Dünyada kanıtlanmış süreçleri ve tecrübesi merkeze koyarak muvaffakiyete ulaşırız’


Çözüm için atılacak adımlar aşikâr. Lakin vakit içindema en değerli konu. Tahlilsiz geçen müddet tüm bireylerin ve kurumların üzerine her geçen gün daha fazla ek maliyet olarak dönüyor. Yanlışsız uygulanan bir para siyasetine buna eşlik eden mali siyasetlere ve makro sektörel arzı destekleyen yapısal değişimlere muhtaçlığımız var. Uzunca bir müddetdir söz ettiğimiz üzere iktisadi siyaset dizaynında lakin ve lakin bilimi dünyada kanıtlanmış süreçleri ve tecrübesi merkeze koyarak çabada muvaffakiyete ulaşmamız mümkün olur.”
 
Üst