Yargıtay, dövizle ödenen nafakanın mukavele tarihli kurun altına uyarlanamayacağını kararlaştırdı.
2015’te olan oğlu için 10 yıl müddetle aylık 19 bin dolar yardım nafakası ile eğitim hayatı boyunca 80 bin dolar okul masrafı ödemeyi kabul eden kişi, 2018’de dava açarak bu kararların ortadan kaldırılmasını yahut uyarlanmasını istedi.
Davacı baba dilekçesinde kontratın ekonomik durumuna nazaran ağır kurallar içerdiğini, bunları yerine getirmek için borç almak zorunda kaldığını, kirada oturduğunu, emekli maaşıyla geçindiğini belirtti ve nafakayı ödeyemediğini kaydetti.
Mahallî mahkeme yargılama kararında davayı reddetti. Mahkemenin sonucunda, uzlaşma tutanağını tarafların avukatları eşliğinde, hür iradeleriyle imzaladıkları, tarafların toplumsal ve ekonomik durumlarında, protokolden daha sonra değerli bir değişiklik olmadığı aktarıldı.
İstinaf nafakayı 20 bin lira olarak belirledi
Davacı babanın bu karar üzerine başvurduğu İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesi ise mahallî mahkemenin kararını baba lehine değiştirerek, aylık 19 bin dolar olan nafakayı 20 bin liraya çevirdi.
Kararda, tarafların dava konusu meblağı özgür iradeleriyle belirlediklerine, tıpkı vakitte bedeli döviz cinsinden tayin ettiklerine dikkat çekildi ve şu tespitlerde bulunuldu:
“Bedellerin birinci tayini üzerinden geçen müddette ülkenin ekonomik şartlarına nazaran döviz ve Türk lirası endeksinde fahiş, öngörülemeyen ve umulmadık artış yaşandığı üzere bu gelişmeler niçiniyle uzlaşma tutanağı ile edimler içindeki istikrarın davacı aleyhine olumsuz tarafta bozulduğunun kabulü gerekmektedir. Tarafların ekonomik ve toplumsal durumları, çocuğun gereksinimleri, paranın satın alma gücü, uzlaşma tarihinden itibaren geçen müddette değişen kur farkı ve hakkaniyet prensibi yeterince davacının uzlaşma tutanağı ile belirlenen ödeme yükümlüğünün uyarlanması talebinin kabulüyle davalıya ödenecek nafaka ve okul fiyatının Türk lirasına dönüştürülmesi suretiyle aylık yardım nafakasına hükmedilerek isteğin kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesi kusurludur.”
Karar Yargıtay’dan döndü
Bu sefer davalı taraf istinaf mahkemesi sonucunı Yargıtaya taşıdı. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, istinaf mahkemesi sonucunı bozdu.
Bozma ilamında, lokal ve bölge adliye mahkemelerinin de kabul ettiği üzere dava konusu mukaveleyi tarafların avukatları eşliğinde hür iradeleriyle imzaladıkları, kontratın kurallarının da yardım nafakasını aşacak özel şartlar içerdiği açıklandı ve şöyleki denildi:
“Sözleşmenin imzalandığı tarih ile dava tarihi içinde epey vakit olmaması ve kurda meydana gelecek artışların da olabileceğinin taraflarca öngörülebilir olduğunun kabulü gerekmektedir. bu biçimde kontratın uyarlanması talebinin kabulünde, tarafların ekonomik ve toplumsal durumları, çocuğun gereksinimleri, paranın satın alma gücü, uzlaşma tarihinden itibaren değişen kur farkı ve hakkaniyet prensibinin dikkate alınması doğruysa da kontratın yapıldığı tarihteki kur ölçüsünün altında bir ölçüye hükmedilmesi hakikat olmamıştır. bir daha bölge adliye mahkemesinin uyarlama öne sürülen nedeninde belirlediği ölçüsü hangi temel ve kriterlere göre hesapladığı konusunda münasebet belirtmemiş olması da hakikat olmayıp bozmayı gerektirmiştir.”
2015’te olan oğlu için 10 yıl müddetle aylık 19 bin dolar yardım nafakası ile eğitim hayatı boyunca 80 bin dolar okul masrafı ödemeyi kabul eden kişi, 2018’de dava açarak bu kararların ortadan kaldırılmasını yahut uyarlanmasını istedi.
Davacı baba dilekçesinde kontratın ekonomik durumuna nazaran ağır kurallar içerdiğini, bunları yerine getirmek için borç almak zorunda kaldığını, kirada oturduğunu, emekli maaşıyla geçindiğini belirtti ve nafakayı ödeyemediğini kaydetti.
Mahallî mahkeme yargılama kararında davayı reddetti. Mahkemenin sonucunda, uzlaşma tutanağını tarafların avukatları eşliğinde, hür iradeleriyle imzaladıkları, tarafların toplumsal ve ekonomik durumlarında, protokolden daha sonra değerli bir değişiklik olmadığı aktarıldı.
İstinaf nafakayı 20 bin lira olarak belirledi
Davacı babanın bu karar üzerine başvurduğu İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesi ise mahallî mahkemenin kararını baba lehine değiştirerek, aylık 19 bin dolar olan nafakayı 20 bin liraya çevirdi.
Kararda, tarafların dava konusu meblağı özgür iradeleriyle belirlediklerine, tıpkı vakitte bedeli döviz cinsinden tayin ettiklerine dikkat çekildi ve şu tespitlerde bulunuldu:
“Bedellerin birinci tayini üzerinden geçen müddette ülkenin ekonomik şartlarına nazaran döviz ve Türk lirası endeksinde fahiş, öngörülemeyen ve umulmadık artış yaşandığı üzere bu gelişmeler niçiniyle uzlaşma tutanağı ile edimler içindeki istikrarın davacı aleyhine olumsuz tarafta bozulduğunun kabulü gerekmektedir. Tarafların ekonomik ve toplumsal durumları, çocuğun gereksinimleri, paranın satın alma gücü, uzlaşma tarihinden itibaren geçen müddette değişen kur farkı ve hakkaniyet prensibi yeterince davacının uzlaşma tutanağı ile belirlenen ödeme yükümlüğünün uyarlanması talebinin kabulüyle davalıya ödenecek nafaka ve okul fiyatının Türk lirasına dönüştürülmesi suretiyle aylık yardım nafakasına hükmedilerek isteğin kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesi kusurludur.”
Karar Yargıtay’dan döndü
Bu sefer davalı taraf istinaf mahkemesi sonucunı Yargıtaya taşıdı. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, istinaf mahkemesi sonucunı bozdu.
Bozma ilamında, lokal ve bölge adliye mahkemelerinin de kabul ettiği üzere dava konusu mukaveleyi tarafların avukatları eşliğinde hür iradeleriyle imzaladıkları, kontratın kurallarının da yardım nafakasını aşacak özel şartlar içerdiği açıklandı ve şöyleki denildi:
“Sözleşmenin imzalandığı tarih ile dava tarihi içinde epey vakit olmaması ve kurda meydana gelecek artışların da olabileceğinin taraflarca öngörülebilir olduğunun kabulü gerekmektedir. bu biçimde kontratın uyarlanması talebinin kabulünde, tarafların ekonomik ve toplumsal durumları, çocuğun gereksinimleri, paranın satın alma gücü, uzlaşma tarihinden itibaren değişen kur farkı ve hakkaniyet prensibinin dikkate alınması doğruysa da kontratın yapıldığı tarihteki kur ölçüsünün altında bir ölçüye hükmedilmesi hakikat olmamıştır. bir daha bölge adliye mahkemesinin uyarlama öne sürülen nedeninde belirlediği ölçüsü hangi temel ve kriterlere göre hesapladığı konusunda münasebet belirtmemiş olması da hakikat olmayıp bozmayı gerektirmiştir.”