‘Eskiden Türkiye epey ön plandaydı; şimdiyse neredeyse her taşın altından BAE çıkıyor’

Kurnazlik

Global Mod
Global Mod
Türkiye’nin ikili münasebetler ve Ortadoğu’dan Kuzey Afrika sınırına uzanan çabucak her hususta karşı karşıya geldiği Birleşik Arap Emirlikleri‘nin (BAE) veliaht prensini üst seviyede ağırlamasının yankıları sürüyor.


Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayid‘in görüşmesine dair salt iktisat temelli açıklamalar yapılması, siyasi sorunlara girilmemesi dikkat çekti.


İki ülke güç, etraf, finans ve ticaret alanlarında 10 mutabakat zaptı imzalarkne, Abu Dabi Kalkınma Holdingi İdare Konseyi Lideri Muhammed Hasan el-Suveydi, Türkiye’ye 10 milyar dolarlık bir fon ayrıldığını duyurdu.


Ankara kulislerinde BAE Veliaht Prensinin ziyareti, ekonomik mutabakatlar ve görüşmelerin Libya-Suriye-İsrail’le ilgili siyasetlere tesirlerini Dünya Gazetesi müellifi Zeynep Gürcanlı ile konuştuk.


‘Artık giderek Müslüman Kardeşler’den kimsenin bahsetmediği bir periyoda girmiş olduk’


Zeynep Gürcanlı’ya göre, Erdoğan ile Bin Zayed içinde ne konuşulduğunu bilmesek de Sedat Peker’in gündeme geldiği düşünülebilir. Görüşmenin birinci kararınun Peker’in internet ilişkisinin kesilmesi olduğunu belirten Gürcanlı, Erdoğan idaresinin bu biçimdece bir ‘baş ağrısından’ kurtulduğunu söylemiş oldu. Gürcanlı, Ankara’nın da İhvan’la ilgili taviz verdiğini lisana getirirken, “Artık Müslüman Kardeşler’den kimsenin bahsetmediği bir periyoda girmiş olduk” vurgusu yaptı:

“İlk Sedat Peker konuşuldu diye düşünüyorum. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Veliaht Prens ile ne konuştuğunu bilmiyoruz. Lakin bakılırsabildiğimiz sonuç Sedat Peker’in internet temasının büsbütün kapatılması oldu. BAE’de olduğunu aslına bakarsanız kendisi açıklamıştı. Aşikâr ki hükümette muhakkak bir ıstıraba yol açmış ki internet ilişkisini da kestiler. bu biçimdece toplumsal medya kullanmasının önüne geçtiler. Bu da AK Parti hükümetine biraz daha rahatlama sağlayacaktır diye düşünüyorum. Zira Sedat Peker’in hem kendi şahit olduğu olaylar vardı tıpkı vakitte Ankara’dan ona sızan bir fazlaca bilgi vardı. Bunların gerçek yanlış olduğunu bilmek mümkün değil fakat gazeteciler gerisinden baktıklarında pek birçoklarının aslında gerçek hissesinin olduğunu da gördük. ötürüsıyla hükümet fazlaca dertliydi, evvela bunu hallettiler üzere görünüyor. Bunun da bir bedeli var. Müslüman Kardeşler başlangıç olarak. O bedel de ödendi Türkiye tarafınca. Zira artık giderek Müslüman Kardeşler’den kimsenin bahsetmediği bir periyoda girmiş olduk. Hatta önümüzdeki periyotta AK Partili iktidarın Hamas’a yönelik dayanağının bile tartışmaya gireceğidir. O dayanağın de ortadan kalkma ihtimali olduğunu kestirim ediyorum. Filistin’e bir dayanak verilecekti. Batı Şeria’daki hükümete verilecek, bunun da bir pazarlığın kesimi olduğunu düşünüyorum.”

‘ABD yükü Asya-Pasifik ve Çin’e verirken Ortadoğu’da itiş kakış istemiyor, kendine en yakın müttefik olarak BAE’yi seçti’


Ortadoğu’da Türkiye’nin bir geri çekilme halinde olduğunu söyleyen Gürcanlı, artık ‘her taşın altından’ BAE’nin çıktığını belirtti. BAE veliaht prensinin Ankara’da görüşmeler yaparken, Dubai’de İranlı bakanın ağırlandığını anımsatan Gürcanlı’ya nazaran tüm bunların sebebi ABD’nin Asya-Pasifik’e ve Çin’e odaklanırken Ortadoğu’da itiş kakış istememesi ve en yakın müttefik olarak da BAE’yi seçmiş olması:

“Bir periyot Türkiye epeyce ön plandaydı. Ortadoğu’da ne olsa Türkiye’nin de ortasında olduğunu görüyorduk. Şimdiyse hiç bir yerde Türkiye ya da AK Parti hükümeti yok. Fakat buna karşılık hiç ummadığımız yerlerden, neredeyse her taşın altından BAE çıkıyor. Enteresan olan şu var. Veliaht Prens, o kadar gerginlikten daha sonra Ankara’da görüşmeler yaparken, tıpkı devirde Dubai’de de İranlı bakan ağırlandı. Bu da kıymetli bir öge. İran’dan bir bakan ağırlanıp bir manada Ortadoğu’daki Sünni-Şii itişmesinin olağanlaşma yoluna girmesi için bir adım atıldı. Benim yorumum ABD tartısı Asya-Pasifik ve Çin’e verirken Ortadoğu’da itiş kakış istemiyor. Bunun için de en yakın müttefik olarak kendisine BAE’yi seçti. Evvel İsrail ile olağanlaşma, gerisinden İran ile en azından işin çatışmadan daha bir birlikte yaşamaya evrilmesini sağlamaya çalışıyor. Türkiye ile münasebetlerin düzeltilmesinin yolu açıldı. Bunların hepsinde BAE’nin ya buyruğu ya veliaht prensi ya bakanları her yerdeler. Kuzey Suriye’de hatta Fırat’ın doğusundaki bölgede bir Amerikan üssüne bu hafta 16 Suudi ve 8 BAE subayının ziyarette bulunduğunu gördük. Orada da bir öteki uyuşmazlık ögesi olan PYD/YPG’yi birazcık Araplaştırıp, Arapları daha ön plana çıkarıp güçlendirip onun üzerinden Türkiye ile orada bir uzlaşmanın önü açılmaya çalışılıyor. Fakat orada da karşımıza BAE çıkıyor. Geçen hafta İstanbul’da Interpol genel heyeti yapıldı. Interpol üyesi olan ülkelerin polis şefleri katıldı. Orada yeni lider olarak BAE’den üstelik ismi azapla anılan bir polis şefi seçildi. Zira ABD’den daha sonra en hayli Interpol’e mali takviye veren ülke BAE. Yani parayı veren bir manada düdüğü çalıyor ve her ortamda kendini gösteriyor.”

‘ASELSAN’ın bir kısmının BAE tarafınca alınacağına ait duyumlar var, teyide muhtaç duyumlar’


Erdoğan’ın BAE veliaht prensiyle görüşmesinde tek açıklamanın iktisat alanında olduğunu belirten Gürcanlı, BAE’nin yatıracağını duyurduğu paraya kuşkuyla yaklaşıyor. “Geçen sene de Katar ile 15 milyar dolarlık yatırım muahedesi imzalandığında da hayli heyecanlanmıştık” diyen Gürcanlı, bu paranın hayli azının geldiğini anımsattı. Gürcanlı, bu paraların karşılığı olarak Türkiye’nin epey pahalı ve stratejik varlıklarından olabileceğini belirtirken, ASELSAN’la ilgili ortaya atılan tezlere dikkat çekti:

“Açıkçası tek açıklama ekonomik ortamda oldu. Hangi mutabakatların imzalandığı belirtildi. Türkiye’ye ne kadar para geleceği belirtildi. Kaldı ki o parayı da kuşkuyla karşılıyorum. Geçen sene de Katar ile 15 milyar dolarlık yatırım mutabakatı imzalandığında da fazlaca heyecanlanmıştık. Çok azı, onda biri bile gelmedi. Bunun akıbetinin de ne olacağı konusunda önemli soru işaretlerim var. Bu paralar nereye gidecek? Varlık Fonu ile imzalandığını biliyoruz. Varlık Fonu’nda bir fazlaca şirket var. Kimisi son derece stratejik şirketler. Biraz bunu da açık etmek istemedi AK Parti hükümeti, orası bile biraz kapalı kaldı. Gerçekten hayli değerli ve stratejik ehemmiyete sahip şirketleri dahil ettiler. Artık bunların hangisi teminat gösterildi gelecek olan yatırım parasına karşılık, AK Parti hükümetinin bunları açıklamakta kuvvetlik çektiğini düşünüyorum. Zira Ankara’da konuşulanlar, bunların içinde savunma şirketleri bile olabileceğine ait. Bunlar varsayımlar, kesin bilgi değil. Ancak ASELSAN’ın bir kısmının BAE tarafınca alınacağına ait duyumlar var, bunlar teyide muhtaç duyumlar. Ancak bu biçimde bir şey olursa gerçekten istikrar değiştirici ögelerden biri olur. Katar’ın bir fabrikanın bir kısmına sahip olması bile önemli iç siyaset tartışmasına yol açmıştı. ASELSAN üzere bir kuruluşun BAE’ye gitmesi AK Parti açısından güç bir öge olacak. tıpkı vakitte yerli ve ulusal savunmadan bahsetmiş olduğumiz bu günlerde… Para bitti. Bütün hazineyi 128 milyar doların nerede olduğunu ben bilmiyorum. Swaplarla bu işi götürmeye çalışıyorlar. Swap dediğimiz şey aslında para gelmiyor, bir çeşit değiş tokuş üzere. Emaneten verilmiş paralarla güya Merkez Bankası rezervleri doldurulmuş izlenimi yaratılıyor. Lakin onların emaneten verilmiş paralar olduğunu unutmamak gerekiyor. Türkiye’de en azından nakdî mali bir karşılığı yok. Şayet bir gün onu geri almak isterlerse biz de o parayı çıkaramazsak öteki şeyler vermek durumunda kalabiliriz.

‘Hükümetin İsrail ile bir olağanlaşmanın yolunu açmaya çalıştığını ve BAE’nin bunun öncüsü olacağını düşünüyorum’


Gürcanlı, hükümetin İsrail ile bir olağanlaşmanın yolunu açmaya çalıştığını ve BAE’nin bunun öncüsü olduğu görüşünde. BAE’nin İsrail’le yumuşama için rol oynamaya teklif etmiş olabileceği görüşündeki Gürcanlı Libya’da seçim sürecinin akabinde Ankara’nın çekilmeye yönelmesini bekliyor:

“İsrail ile turist hadisesinden daha sonra hem başbakandan bir teşekkür geldi, İsrail’in cumhurbaşkanı ayrıyeten teşekkür etti. esasen İsrail’in Cumhurbaşkanı nazaranve başladığında Erdoğan cephesinden bir tebrik telefonu gelmişti. O çerçevede AK Parti hükümetinin İsrail ile de bir olağanlaşmanın yolunu açmaya çalıştığını düşünüyorum. BAE’nin bunun öncüsü olacağını düşünüyorum. Zira BAE bugünlerde İsrail’in ön kuvveti üzere. Yaptılar ya muahedeyi artık İsrail ile problemi olanları yumuşatmak için önden bir BAE grubunun gittiğini görmek mümkün. Türkiye’yle de görüşmelerde İsrail ile olağanlaşmanın ele alındığını hatta BAE’nin bu bahiste yardımcı rol oynamayı teklif ettiğini düşünüyorum. İsrail ile de bu çerçevede önümüzdeki devirde bir yumuşama bekliyorum. Keza Libya’da da misal bir şey olacağını iddia ediyorum. Şu anda Libya’daki süreksiz bir hükümet, yalnızca günü kurtaracak bir hükümet. Lakin yeni hükümet seçimle geldiği için tam yetkili olacak. Büyük ihtimalle birinci el atacağı bahis da ülkedeki yabancı askerler olacak. Türkiye’nin o bölgede eğitim için bulundurduğu TSK işçisi yeni bir tartışma olacak. Orada da Türkiye yalnız. ötürüsıyla önümüzdeki devirde Libya’dan da sessiz sedasız bir çekilme bekliyorum.”

‘Avrupa Bakanlar Kurulu, Türkiye’ye yaptırım sürecini başlatacak, ikazları gelmişti’


Zeynep Gürcanlı’ya kısa müddet evvel Türkiye’nin Batılı müttefikleriyle ‘büyükelçiler krizi’ yaratan Osman Kavala davasını da sorduk. Kavala’nın tutukluluğuna devam sonucu çıkarken, Gürcanlı, 30 Kasım’da toplanacak Avrupa Bakanlar Kurulu’nun Türkiye’ye yaptırım sürecini başlatacağı görüşünü lisana getirdi:

“Yaptırım geliyor. Avrupa Bakanlar Kurulu, Türkiye’ye yaptırım sürecini başlatacak. Bunun ikazları gelmişti. Zira AİHM sonucu var ortada. Biz de bu kararları tanıyoruz. Kendi iç hukukumuzun üstüne koymuş durumdayız. Lakin alınmış bu sonucu mahkemeler ciddiye almayarak gereğini yerine getirmiyorlar. Bu karşımıza önemli bir hukuk tanımazlık olarak çıkıyor. Birinci süreç 1.5 sene evvel başladı. Artık düğmeye basacaklarını da defaetle söylemiş olduler. 30 Kasım’daki görüşmede artık Türkiye’ye yaptırım uygulanması için düğmeye basılması kararlaştırılacak. Nedir bu Avrupa Konseyi’nden gelen yaptırımlar? Öncelikle oy hakkının elinden alınması, bir fazlaca ona emsal yaptırım. Artık bu mevzudaki inat sürerse, en sonunda kurucusu olduğumuz Avrupa Konseyi’nden çıkarılmamız bile kelam konusu. Avrupa Konseyi’nin yaptırım uyguladığı bir ülke olarak Türkiye’ye dış yatırım ya da Batı’dan gelecek bir iş insanı seli görmek mümkün olmayacak.”
 
Üst