Rusya ve Ukrayna’nın dünya buğday ihracatında kıymetli bir role sahip olmalarından ötürü global buğday krizi yaşanırken, Ukrayna’nın Karadeniz’deki Odessa limanından tahıl ithalatını sağlamak için Britanya savaş gemilerinin devreye girmesi gündeme geldi.
Karadeniz’e kıyısı olmayan ülkelere ilişkin savaş gemilerinin geçişini sınırlayan Montrö Boğazlar Mukavelesi’ni hesaba katmayan öneriyi, The Times ve Daily Mail üzere İngiliz gazeteleri duyurdu. Habere bakılırsa Britanya, Ukrayna buğdayı ithal eden gemilere kollayıcı eskort sağlamak üzere Ukrayna’nın Odesa limanına savaş gemileri gönderme planı üzerinde müttefiklerle çalışıyor.
Litvanya Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbergis, Odesa’dan bu biçimde bir ‘koruyucu koridor’ oluşturulmasını Britanyalı mevkidaşı Liz Truss ile görüştüğünü belirtti. Britanya Başbakanı Boris Johnson ve Dışişleri Bakanı Liz Truss’ın Ukrayna’yı savaşa kışkırtma ve Kiev’in Rusya’yla barış yapmasını engellemede anahtar rol oynadığı, daha evvel İngiliz basınına yansımıştı.
‘Uzun menzilli füzeler de konuşlandırılacak’
Landsbergis, ‘NATO ülkeleri ve Mısır gibi tahıla bağımlı başka ülkelerden oluşan bir gönüllüler koalisyonunun Odesa’dan buğday ithalatını müdafaaya takviye vermek, bu biçimdece yaygın besin kıtlığını önlemek için askeri kaynak ayırmaya istekli olabileceğini’ söylemiş oldu.
Haberde plan “Müttefik donanmalar Odessa limanının etrafını mayınlardan temizledikten daha sonra tahıl taşıyan gemileri Putin’in savaş gemilerinden koruyacak. Rusya’nın koridoru sabote etme teşebbüslerini caydırmak için uzun menzilli füzeler de konuşlandırılacak” ifadeleriyle aktarıldı.
Danimarka’dan 300 km menzilli füze vaadi
Dün ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Danimarka’nın Ukrayna’ya Harpoon gemisavar füzeleri ve rampa tedarik edeceğini açıklamıştı. ABD’li silah devi Boeing’in ürettiği Harpoon füzeleri, 300 kilometreye kadar menzile ulaşabiliyor.
‘Rusya’nın müsaadesi, Türkiye’nin güvenlik garantisi şart’
Ancak Reuters’e konuşan bir Batılı yetkili, ‘Odessa’dan besin tedarikinin inançlı geçişini garantiye almayı amaçlayan rastgele bir koridorun, Rusya’nın isteği olmadan gerçekleşemeyeceğini’ söylemiş oldu.
Batılı yetkili, “Açıkçası Ruslar o bölgeye hakim. Bunun gerçekleşmesi, Rusların müsaadesini, bir tıp muahedeyi gerektirir. Bunu gerçekleştirmek için bence Türkiye’den bir çeşit güvenlik garantisi gerekiyor. Bence bunun Rusya’nın müsaadesi olmadan yapılabileceği fikrini dışlamamız lazım” dedi.
Ukrayna ve Rusya bir arada dünyadaki buğday ve arpanın üçte birini ve ayçiçek yağının yarısını ihraç ederken, ilaveten Rusya en büyük gübre tedarikçisi pozisyonunda.
BM ve AB’den Rusya’ya suçlama
BM Dünya Besin Programı’ndan (WFP) 19 Mayıs’ta ‘Ukrayna limanlarında depolanan tahılların ihraç edilememesinin ‘küresel besin güvenliğine açılmış bir savaş olduğu’ iddiası, ‘limanlar açılmazsa kıtlık ve mecburî kitlesel göç yaşanabileceği’ uyarısı gelmişti.
‘Rusya, Ukrayna’nın tahıl ihracatını engellemiyor’
Buna Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov’dan şu karşılık geldi:
“Rusya her vakit epeyce muteber bir tahıl ihracatçısı oldu. Ukrayna da epey sağlam bir tahıl ihracatçısı oldu. Rusya Ukrayna’nın Polonya’ya demiryolu üzerinden tahıl sevkiyatına mahzur olmuyor. Silah dolu trenler geliyor, kimse bu trenlere dönüşte tahıl sevkiyatı yapılmasına mahzur olmuyor. Denizyolu ulaşımı ile de birebir durum kelam konusu. Bu sorunun kaynağı biz değiliz.”
‘Yaptırımları kaldırın, sorun bitsin’
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in BM Genel Sekreteri Antony Guterres’i ağırlarken global besin krizi oluşmasından tasasını söz ettiğini de aktaran Peskov, sıkıntıya, ‘Rusya’ya uygulanan yaptırımlar ve Ukrayna’nın deniz yolunu inançsız hale getiren aksiyonlarının yol açtığını’ belirtti.
AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen’in ‘Rusya’nın besin konusunu silah olarak kullandığı’ suçlamasına da Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrey Rudenko cevap verdi. “Tüm meselelere barış yoluyla tahlil arayan herkesle görüşmeye hazırız. Besin sorunu, Rusya’nın ihracatına ve ödemelerine yönelik yaptırımların kaldırılması dahil kapsamlı bir yaklaşım gerektiriyor. Ayrıyeten, Ukrayna’nın gemilerin bulunduğu limanlarındaki mayınlarını temizlemesi gerekiyor. Rusya, insani koridor dahil gerekli tüm yardımı vermeye hazır” diyen Rudenko, ‘tahıl sevkiyatı için Batı ülkelerinin gemilerinin Karadeniz’e girmesinin bölgedeki durumu daha zorlaştıracağını’ belirtti.
Karadeniz’e kıyısı olmayan ülkelere ilişkin savaş gemilerinin geçişini sınırlayan Montrö Boğazlar Mukavelesi’ni hesaba katmayan öneriyi, The Times ve Daily Mail üzere İngiliz gazeteleri duyurdu. Habere bakılırsa Britanya, Ukrayna buğdayı ithal eden gemilere kollayıcı eskort sağlamak üzere Ukrayna’nın Odesa limanına savaş gemileri gönderme planı üzerinde müttefiklerle çalışıyor.
Litvanya Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbergis, Odesa’dan bu biçimde bir ‘koruyucu koridor’ oluşturulmasını Britanyalı mevkidaşı Liz Truss ile görüştüğünü belirtti. Britanya Başbakanı Boris Johnson ve Dışişleri Bakanı Liz Truss’ın Ukrayna’yı savaşa kışkırtma ve Kiev’in Rusya’yla barış yapmasını engellemede anahtar rol oynadığı, daha evvel İngiliz basınına yansımıştı.
‘Uzun menzilli füzeler de konuşlandırılacak’
Landsbergis, ‘NATO ülkeleri ve Mısır gibi tahıla bağımlı başka ülkelerden oluşan bir gönüllüler koalisyonunun Odesa’dan buğday ithalatını müdafaaya takviye vermek, bu biçimdece yaygın besin kıtlığını önlemek için askeri kaynak ayırmaya istekli olabileceğini’ söylemiş oldu.
Haberde plan “Müttefik donanmalar Odessa limanının etrafını mayınlardan temizledikten daha sonra tahıl taşıyan gemileri Putin’in savaş gemilerinden koruyacak. Rusya’nın koridoru sabote etme teşebbüslerini caydırmak için uzun menzilli füzeler de konuşlandırılacak” ifadeleriyle aktarıldı.
Danimarka’dan 300 km menzilli füze vaadi
Dün ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Danimarka’nın Ukrayna’ya Harpoon gemisavar füzeleri ve rampa tedarik edeceğini açıklamıştı. ABD’li silah devi Boeing’in ürettiği Harpoon füzeleri, 300 kilometreye kadar menzile ulaşabiliyor.
‘Rusya’nın müsaadesi, Türkiye’nin güvenlik garantisi şart’
Ancak Reuters’e konuşan bir Batılı yetkili, ‘Odessa’dan besin tedarikinin inançlı geçişini garantiye almayı amaçlayan rastgele bir koridorun, Rusya’nın isteği olmadan gerçekleşemeyeceğini’ söylemiş oldu.
Batılı yetkili, “Açıkçası Ruslar o bölgeye hakim. Bunun gerçekleşmesi, Rusların müsaadesini, bir tıp muahedeyi gerektirir. Bunu gerçekleştirmek için bence Türkiye’den bir çeşit güvenlik garantisi gerekiyor. Bence bunun Rusya’nın müsaadesi olmadan yapılabileceği fikrini dışlamamız lazım” dedi.
Ukrayna ve Rusya bir arada dünyadaki buğday ve arpanın üçte birini ve ayçiçek yağının yarısını ihraç ederken, ilaveten Rusya en büyük gübre tedarikçisi pozisyonunda.
BM ve AB’den Rusya’ya suçlama
BM Dünya Besin Programı’ndan (WFP) 19 Mayıs’ta ‘Ukrayna limanlarında depolanan tahılların ihraç edilememesinin ‘küresel besin güvenliğine açılmış bir savaş olduğu’ iddiası, ‘limanlar açılmazsa kıtlık ve mecburî kitlesel göç yaşanabileceği’ uyarısı gelmişti.
‘Rusya, Ukrayna’nın tahıl ihracatını engellemiyor’
Buna Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov’dan şu karşılık geldi:
“Rusya her vakit epeyce muteber bir tahıl ihracatçısı oldu. Ukrayna da epey sağlam bir tahıl ihracatçısı oldu. Rusya Ukrayna’nın Polonya’ya demiryolu üzerinden tahıl sevkiyatına mahzur olmuyor. Silah dolu trenler geliyor, kimse bu trenlere dönüşte tahıl sevkiyatı yapılmasına mahzur olmuyor. Denizyolu ulaşımı ile de birebir durum kelam konusu. Bu sorunun kaynağı biz değiliz.”
‘Yaptırımları kaldırın, sorun bitsin’
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in BM Genel Sekreteri Antony Guterres’i ağırlarken global besin krizi oluşmasından tasasını söz ettiğini de aktaran Peskov, sıkıntıya, ‘Rusya’ya uygulanan yaptırımlar ve Ukrayna’nın deniz yolunu inançsız hale getiren aksiyonlarının yol açtığını’ belirtti.
AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen’in ‘Rusya’nın besin konusunu silah olarak kullandığı’ suçlamasına da Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrey Rudenko cevap verdi. “Tüm meselelere barış yoluyla tahlil arayan herkesle görüşmeye hazırız. Besin sorunu, Rusya’nın ihracatına ve ödemelerine yönelik yaptırımların kaldırılması dahil kapsamlı bir yaklaşım gerektiriyor. Ayrıyeten, Ukrayna’nın gemilerin bulunduğu limanlarındaki mayınlarını temizlemesi gerekiyor. Rusya, insani koridor dahil gerekli tüm yardımı vermeye hazır” diyen Rudenko, ‘tahıl sevkiyatı için Batı ülkelerinin gemilerinin Karadeniz’e girmesinin bölgedeki durumu daha zorlaştıracağını’ belirtti.