Sıhhat Bakanlığı datalarına göre, Türkiye’de ortalama her yıl 2 milyondan fazla kişinin besin zehirlenmesi sorunuyla karşılaştığını belirten Medical Park Göztepe Hastane Kompleksi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dcyt. His Yıldırım, besin zehirlenmesinde en yaygın belirtilerinin görme ve konuşma bozukluğu, karın ağrısı, mide bulantısı, kusma ve ishal olduğunu vurguladı. Diyetisyen His Yıldırım, besin zehirlenmesi hakkında ihtarlarda bulundu.
Bulaşıcı organizmaların besinleri, sürece yahut üretimin rastgele bir noktasında kontamine (enfeksiyon etkeninin beden yüzeyi, eşyalar yahut su, besin üzere unsurlar üzerinde bulunması) edebileceğine dikkat çeken Dyt. Yıldırım, buna hangi yanlışların yol açabileceğini şu biçimde sıraladı:
“Yiyecekleri güzelce pişirmemek (özellikle et): Besinlerdeki ziyanlı organizmayı hakikat sıcaklıkta denatüre edebiliriz. Bunun için en muteber formül, besin termometresidir. Örneğin, sığır etini pişirirken iç ısısının en az 71 derece olması gerekmektedir.
5 derecenin altında soğutulması gereken yiyecekleri hakikat biçimde saklamamak (genellikle süt ve süt ürünleri).
Pişmiş yiyecekleri yüksek sıcaklıklarda hayli uzun müddet bırakmak.
Evvelden pişirilmiş yiyecekleri gereğince ısıtmamak yahut oda sıcaklığında uzun mühlet bekletmek: Yemeğinizi ısıtırken daima karıştırarak ısının her tarafa istikrarlı dağıldığına emin olmalısınız.
Hasta olan yahut yiyeceğe dokunan elleri kirli olan biri.
Son kullanma tarihini geçen yiyecekleri yemek.
Bakterilerin kontamine besinler içinde yayılması (çapraz bulaşma): Hem market alışverişi sırasında birebir vakitte buzdolabı raflarınızda yiyecek saklarken kümes hayvanları, çiğ et, deniz eserleri üzere kontamine riski yüksek yiyecekleri başka yiyeceklerden uzak uzak tutmak, çapraz bulaşmayı önleyecektir.
Donmuş gıdayı oda sıcaklığında yahut sıcak suda çözdürmeye çalışmak.
Donmuş gıdayı çözdürdükten daha sonra tekrar buzluğa geri koymak.
Yumurtayı buzdolabına koymadan evvel yıkamak: Yumurta rafa kaldırılmadan evvel yıkandığında üstündeki gözenekler genişler ve zehirlenmeye niye olan salmonella bakterileri kabuktan içeri daha kolay nüfuz eder.”
Kusma ve ishal görülebilir
Dyt. Yıldırım, çiğ et ve kümes hayvanları, çiğ yumurta, çiğ kabuklu deniz eserleri, pastörize edilmemiş süt, az pişmiş dilimlenmiş etler, pastörize olmayan yumuşak peynirler ve öncesinden paketlenmiş hazırlama ve saklama şartlarını bilmediğiniz sandviç üzere yemeye hazır yiyeceklerin zehirlenmede başı çeken besinler olarak göz arkası edilmemesi gerektiğini söz etti.
Besin zehirlenmesinin en yaygın belirtilerinin görme ve konuşma bozukluğu, karın ağrısı, mide bulantısı, kusma ve ishal olduğunun altını çizen Diyetisyen His Yıldırım, belirtilerin ortaya çıkması için geçen müddetin enfeksiyonun kaynağına bağlı olarak 30 dakikadan 8 haftaya kadar değişebileceğini söylemiş oldu.
Zehirlenme daha sonrası çay ve kahve tüketmeyin
Besin zehirlenmeniz var ise, dehidratasyona uğramamak için kâfi ölçüde su tüketmenin epeyce değerli olduğunu lisana getiren Dyt. Yıldırım, “Elektrolitleri yüksek spor içecekleri düzelmeye yardımcı olabilir. Örneğin; karpuz suyu, Hindistan cevizi suyu üzere hem potasyum birebir vakitte fosfor üzere minerallerden varlıklı olan meyve suları tercih edilebilir. Meyve suyu üzere gücü yüksek içecekler süratli karbonhidrat gereksiniminize ve yorgunluğa yardımcı olabilir. Sindirim sistemini olumsuz etkileyebilecek çay, kahve, yeşil çay üzere kafein kaynaklarından kaçının. Papatya, nane ve karahindiba üzere yatıştırıcı bitkiler içeren kafeinsiz çaylar, mide rahatsızlığını yatıştırmaya yardımcı olabilir” sözlerini kullandı.
Yağ oranı düşük besinleri tercih edin
İshal ve kusma geçene kadar yavaşça ve yağ oranı düşük, sindirimi kolay besinleri tercih etmemiz gerektiğini söyleyen Dyt. Yıldırım, “Tuzlu kraker, kızarmış ekmek, muz, pilav (yağsız), yulaf ezmesi, haşlanmış patates, haşlanmış sebzeler, zencefilli çay yahut soda, seyreltilmiş meyve suları, spor içecekleri zehirlenme durumunda tercih edebileceğiniz yiyecek ve içeceklerdir” dedi.
Zehirlenme daha sonrasında kendimizi daha âlâ hissettiğimizi düşünsek de aşikâr bir süre birtakım besinlerden uzak durmanız gerektiğini söyleyen Dyt. Yıldırım, “Hastalık mühletince bilhassa süt ve peynirler, yağlı besinler, kızarmış yiyecekler, fazlaca baharatlı yiyecekler, şeker oranı yüksek besinler ve baharatlı yiyeceklerden uzak durulmalıdır” diyerek kelamlarını noktaladı.
Bulaşıcı organizmaların besinleri, sürece yahut üretimin rastgele bir noktasında kontamine (enfeksiyon etkeninin beden yüzeyi, eşyalar yahut su, besin üzere unsurlar üzerinde bulunması) edebileceğine dikkat çeken Dyt. Yıldırım, buna hangi yanlışların yol açabileceğini şu biçimde sıraladı:
“Yiyecekleri güzelce pişirmemek (özellikle et): Besinlerdeki ziyanlı organizmayı hakikat sıcaklıkta denatüre edebiliriz. Bunun için en muteber formül, besin termometresidir. Örneğin, sığır etini pişirirken iç ısısının en az 71 derece olması gerekmektedir.
5 derecenin altında soğutulması gereken yiyecekleri hakikat biçimde saklamamak (genellikle süt ve süt ürünleri).
Pişmiş yiyecekleri yüksek sıcaklıklarda hayli uzun müddet bırakmak.
Evvelden pişirilmiş yiyecekleri gereğince ısıtmamak yahut oda sıcaklığında uzun mühlet bekletmek: Yemeğinizi ısıtırken daima karıştırarak ısının her tarafa istikrarlı dağıldığına emin olmalısınız.
Hasta olan yahut yiyeceğe dokunan elleri kirli olan biri.
Son kullanma tarihini geçen yiyecekleri yemek.
Bakterilerin kontamine besinler içinde yayılması (çapraz bulaşma): Hem market alışverişi sırasında birebir vakitte buzdolabı raflarınızda yiyecek saklarken kümes hayvanları, çiğ et, deniz eserleri üzere kontamine riski yüksek yiyecekleri başka yiyeceklerden uzak uzak tutmak, çapraz bulaşmayı önleyecektir.
Donmuş gıdayı oda sıcaklığında yahut sıcak suda çözdürmeye çalışmak.
Donmuş gıdayı çözdürdükten daha sonra tekrar buzluğa geri koymak.
Yumurtayı buzdolabına koymadan evvel yıkamak: Yumurta rafa kaldırılmadan evvel yıkandığında üstündeki gözenekler genişler ve zehirlenmeye niye olan salmonella bakterileri kabuktan içeri daha kolay nüfuz eder.”
Kusma ve ishal görülebilir
Dyt. Yıldırım, çiğ et ve kümes hayvanları, çiğ yumurta, çiğ kabuklu deniz eserleri, pastörize edilmemiş süt, az pişmiş dilimlenmiş etler, pastörize olmayan yumuşak peynirler ve öncesinden paketlenmiş hazırlama ve saklama şartlarını bilmediğiniz sandviç üzere yemeye hazır yiyeceklerin zehirlenmede başı çeken besinler olarak göz arkası edilmemesi gerektiğini söz etti.
Besin zehirlenmesinin en yaygın belirtilerinin görme ve konuşma bozukluğu, karın ağrısı, mide bulantısı, kusma ve ishal olduğunun altını çizen Diyetisyen His Yıldırım, belirtilerin ortaya çıkması için geçen müddetin enfeksiyonun kaynağına bağlı olarak 30 dakikadan 8 haftaya kadar değişebileceğini söylemiş oldu.
Zehirlenme daha sonrası çay ve kahve tüketmeyin
Besin zehirlenmeniz var ise, dehidratasyona uğramamak için kâfi ölçüde su tüketmenin epeyce değerli olduğunu lisana getiren Dyt. Yıldırım, “Elektrolitleri yüksek spor içecekleri düzelmeye yardımcı olabilir. Örneğin; karpuz suyu, Hindistan cevizi suyu üzere hem potasyum birebir vakitte fosfor üzere minerallerden varlıklı olan meyve suları tercih edilebilir. Meyve suyu üzere gücü yüksek içecekler süratli karbonhidrat gereksiniminize ve yorgunluğa yardımcı olabilir. Sindirim sistemini olumsuz etkileyebilecek çay, kahve, yeşil çay üzere kafein kaynaklarından kaçının. Papatya, nane ve karahindiba üzere yatıştırıcı bitkiler içeren kafeinsiz çaylar, mide rahatsızlığını yatıştırmaya yardımcı olabilir” sözlerini kullandı.
Yağ oranı düşük besinleri tercih edin
İshal ve kusma geçene kadar yavaşça ve yağ oranı düşük, sindirimi kolay besinleri tercih etmemiz gerektiğini söyleyen Dyt. Yıldırım, “Tuzlu kraker, kızarmış ekmek, muz, pilav (yağsız), yulaf ezmesi, haşlanmış patates, haşlanmış sebzeler, zencefilli çay yahut soda, seyreltilmiş meyve suları, spor içecekleri zehirlenme durumunda tercih edebileceğiniz yiyecek ve içeceklerdir” dedi.
Zehirlenme daha sonrasında kendimizi daha âlâ hissettiğimizi düşünsek de aşikâr bir süre birtakım besinlerden uzak durmanız gerektiğini söyleyen Dyt. Yıldırım, “Hastalık mühletince bilhassa süt ve peynirler, yağlı besinler, kızarmış yiyecekler, fazlaca baharatlı yiyecekler, şeker oranı yüksek besinler ve baharatlı yiyeceklerden uzak durulmalıdır” diyerek kelamlarını noktaladı.